Pierwszy rok życia dziecka to okres najbardziej dynamicznego rozwoju zarówno fizycznego, jak i emocjonalnego, dlatego tak ważne jest, by zapewnić ku temu dobre warunki. Na co powinno się zwrócić uwagę w ciągu pierwszych 12 miesięcy życia dziecka?

Zachowanie dziecka w pierwszym roku życia

Choć to wydaje się oczywiste, należy zwrócić uwagę na zachowania, aktywność, łatwość zasypiania, reakcje na bodźce, obce osoby oraz płacz. Niektóre bowiem mogą wynikać z niezaspokojenia potrzeb emocjonalnych, czego dziecko nie potrafi wyrazić inaczej niż poprzez zachowanie. To sygnał do tego, by zadbać o bliskość i kontakt z dzieckiem. Zarówno zwiększona nadpobudliwość, jak i apatia, brak nawiązywania kontaktu wzrokowego i reakcji na otoczenie mogą również być symptomem zaburzeń rozwojowych – wówczas należy skonsultować się z lekarzem.

Dieta dziecka w pierwszym roku życia

WHO zaleca mleko jako podstawę żywienia dziecka do pierwszego roku życia. Wcześniej bowiem układ pokarmowy i nerwowy nie są jeszcze dostatecznie wykształcone, by radzić sobie z przyjmowaniem i trawieniem pokarmu. Natomiast pierwsze sygnały do rozszerzania diety zazwyczaj pojawiają się po skończeniu pół roku – właśnie w tym okresie zaleca się pierwsze próby wprowadzenia stałych pokarmów. Jeśli dziecko stabilnie siedzi (samo, nie posadzone!) i nie wykazuje żadnych problemów zdrowotnych, można zacząć urozmaicać mu posiłki, podając proste, nieprzetworzone pokarmy w formie papek lub kawałków (metoda BLW) pomiędzy karmieniem mlekiem. Warto jednak pamiętać o naturalności – dziecko nie zna soli, cukru ani sztuczności, dlatego tego nie oczekuje i nie potrzebuje.

Sen niemowlaka w pierwszym roku życia

Nie ma żadnej reguły mówiącej o tym, ile powinno spać dziecko w pierwszym roku swojego życia. Warto przyjąć zasadę, że śpi tyle, ile potrzebuje, dokładnie tak jak dorosły, a do tego ma luksus zasypiania w ciągu dnia. Jeśli więc nagle przestanie się budzić w nocy na karmienie – najwyraźniej tego nie potrzebuje i nawet nie powinno się go wybudzać. Jeśli z kolei zrezygnowało z dziennej drzemki, trzeba się z tym pogodzić. Kiedy jednak dziecko okazuje zmęczenie, ale ma problemy z zaśnięciem – trzeba zadbać o odpowiednie formy wyciszenia i zastanowić się, gdzie leży źródło problemu.

Zabawy niemowlaka – czego unikać?

Warto zapewnić dziecku swobodę w poznawaniu świata i możliwość doskonalenia swoich umiejętności, wykorzystując do tego odpowiednie zabawki edukacyjne i sensoryczne. Należy jednak uważać, by nie doszło do przestymulowania, czyli jednoczesnego oddziaływania kilku bodźców na zmysły. Może się tak stać w przypadku niektórych zabawek, które oferują kilka funkcji jednocześnie, w agresywnej dla wzroku i słuchu formie.

Jeśli dziecko ma problemy z zaśnięciem, jest pobudzone, płaczliwe, nie potrafi skupić się na jednej rzeczy – może to być sygnał, że dookoła niego jest zbyt dużo stymulatorów, które zamiast wspierać, drażnią jego układ nerwowy.