To był dzień wypełniony wykładami, rozmowami, warsztatami, z potężną dawką wiedzy, także tej praktycznej. Nauczyciele z całego województwa spotkali się na konferencji „Cyber Czat”.

Jak radzić sobie z hejtem w sieci? Czy da się ochronić młodych przed uzależnieniem od ekranów? Co mogą zrobić dorośli i gdzie szukać wsparcia? Z tymi pytaniami przyjechali do Szczecina nauczyciele z całego regionu. Cel konferencji? Nauka i wyposażenie nauczycieli i pracowników oświaty w konkretne narzędzia metodyczne w dziedzinie edukacji obywatelskiej, ze szczególnym naciskiem na zagadnienia związane z cyberodpornością, w tym rosnącą cyberprzestępczością czy dezinformacją. A wszystko to w ramach Europejskiego Miesiąca Cyberbezpieczeństwa. 

Lepszy Internet dla dzieci i wyzwania dla dorosłych

Organizatorzy konferencji to Przedstawicielstwo Regionalne Komisji Europejskiej we Wrocławiu i Europe Direct Szczecin. – Jest nam niezwykle miło, że mogliśmy dzisiaj odwiedzić Szczecin i przeprowadzić konferencję „Cyber Czat” z lokalnymi partnerami – podkreśla Joanna Sterzyńska-Lindberg, dyrektorka Przedstawicielstwa Regionalnego Komisji Europejskiej we Wrocławiu. – Polityka bezpieczeństwa internetowego wobec dzieci, wobec nieletnich to jest bardzo ważny temat dla Komisji Europejskiej rozwijany już od 20 lat. Konferencja pozwala nam na przedstawienie uczniom, nauczycielom i władzom najnowszych trendów, najnowszych sposobów na walkę o ten lepszy internet – dodaje, nawiązując do nazwy europejskiego programu „Lepszy Internet dla dzieci”. 

– To konferencja, ale też warsztaty dla nauczycieli, a wszystko po to, aby nauczyć się więcej o odporności młodych w Internecie, jak rozmawiać o cyberbeprzemocy, jak jej zapobiegać, jak robić dobrą profilaktykę, dlatego ta część warsztatowa, część praktyczna jest bardzo ważna – podkreśla Martyna Gacek-Świecik, która zajmuje się komunikacją społeczną w Przedstawicielstwie Regionalnym Komisji Europejskiej. 

Urszula Pańka, dyrektorka Zachodniopomorskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli, które gościło uczestników konferencji, nie kryje, że tego typu wydarzenia są niezwykle ważne. – Świadczy o tym obecność nauczycieli z całego województwa. Rozmawiałam z nimi i mam potwierdzenie, że tego typu konferencje są bardzo potrzebne i one będą realizowane w naszym centrum – podkreśla.

Kiedy dać dziecku pierwszego smartphone’a?

Patronat merytoryczny nad konferencją objęła Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa – Państwowy Instytut Badawczy (NASK). Podczas wykładów i paneli dyskusyjnych uczestnicy konferencji mogli zapoznać się nie tylko z najnowszym raportem „Nastolatki” przygotowanym przez NASK, ale też poznać skuteczne sposoby na to, aby wprowadzanie dzieci w świat nowych technologii było bezpieczne. 

Anna Rywczyńska, kierowniczka Działu Profilaktyki Cyberzagrożeń w NASK podkreśla, że z badania wynika, że jeśli coś złego dzieje się w sieci, to dzieci bardzo rzadko przychodzą z tym do rodziców czy nauczycieli. – Jednocześnie badanie „Nastolatki” jasno pokazuje, że ten smartphone jest bardzo ważny w życiu dziecka, zajmuje mu średnio 5 godzin dziennie. O bezpieczeństwie dzieci powinniśmy mówić jako o odpowiedzialności wielu aktorów, bo mamy tu bardzo wiele ról. Swoją rolę mają tu rodzice, którzy jako pierwsi decydują, kiedy i jaka technologia trafi do rąk dziecka, i to oni muszą dbać o to, aby odbyło się to w sposób bezpieczny – dodaje i zwraca uwagę, że im wcześniej dziecko ma możliwość częstego i intensywnego korzystania z urządzeń z ekranami, tym bardziej jest podatne na uzależnienie. Według rekomendacji specjalistów dzieci do dwóch lat nie powinny mieć styczności z takimi urządzeniami, a jeśli już zaczynamy wprowadzać smartphone, to powinien być zabezpieczony na wszelkie możliwe sposoby. – Jednak nic nie będzie lepsze niż nasza relacja, nasza rozmowa z dzieckiem. Interesujmy się tą sferą ich życia, pytajmy, co oglądają – radzi ekspertka. 

Godziny dyskusji i bardzo potrzebne warsztaty

Nauczyciele zgodnie mówili, że czas spędzony na konferencji dał im konkretną wiedzę i przede wszystkim narzędzia, aby skutecznie działać w swoich szkołach. – Przyjechałem, żeby poznać punkt widzenia innych osób na tematykę cyberbezpieczeństwa – mówi Rafał Topolski, informatyk i wicedyrektor Szkoły Podstawowej nr 2 w Myśliborzu, jeden z uczestników. – Nie chodzi o to, żeby tylko czegoś zabronić, trzeba edukować dzieciaki, aby nauczyć je jak wydobyć z cyfryzacji to, co jest mądre, jak mądrze korzystać ze sztucznej inteligencji – mówi.

Krzysztof Jaworski, nauczyciel i konsultant z Zchodniopomorskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli (ZCDN gościło uczestników konferencji) nie kryje, że wiedza na temat sztucznej inteligencji jest dziś niezbędna, szczególnie nauczycielom. – Nauczyciele są w ustawicznym procesie uczenia się jeśli chodzi o generatywną sztuczną inteligencję i tego typu technologie – mówi. Zwraca też uwagę, jak ważne jest, aby dobrze nauczycieli w tych kwestiach poprowadzić. – Chodzi o to, aby świadomie i wartościowo korzystać z tych narzędzi, żeby nie dać zapędzić się w kozi róg. Korzystanie z tego po omacku może doprowadzić do tego, że coś stracimy, a nie chcemy stracić, ale zyskać coś, co będzie miało wartość i wprowadzi nową jakość – mówi. 

Nauczyciele mogli uczestniczyć w trzech warsztatach poświęconych różnej tematyce: przeciwdziałaniu dezinformacji, aktywizacji w edukacji europejskiej i roli hejtu w eskalowaniu dezinformacji. Każdy z nich to konkretne narzędzia, w tym scenariusze lekcji, które nauczyciele mogą wykorzystać w pracy z uczniami. 

Katarzyna Henschke-Ozga z Europe Direct Szczecin wraz z Pawłem Marciniakiem z Punktu Informacyjnego Unii Europejskiej we Wrocławiu prowadziła warsztaty dotyczące metod aktywizacji w edukacji europejskiej. – Kompetencje europejskie są bardzo ważne w tym momencie, kiedy edukacja obywatelska wchodzi do szkół, po to, aby edukacja europejska stała się częścią tego programu. Ważne jest, aby młodzież miała wiedzę na temat funkcjonowania Unii Europejsjkiej, aby wiedziała, jak oddzielić prawdę od fałszu, by potrafiła poruszać się w tych tematach, aby móc podejmować świadome decyzje – tłumaczy. 

Największym zainteresowaniem wśród nauczycieli cieszyły się warsztaty dotyczące hejtu. – To pokazuje, jak wielki to jest problem – mówi prowadząca warsztaty Martyna Wilk, ekspertka ds. cyfryzacji odpowiedzialnej społecznie. Podczas warsztatów uczestnicy musieli zmierzyć się z sytuacją hejtu, wcielając się w różne grupy: ofiary, sprawców, świadków, rodziców czy nauczycieli. – Chcę pokazać nauczycielom, jak dużo osób musi być zaangażowanych, aby rozwiązać sytuację hejterską. Hejtu nie wymażemy, ale można takim sytuacjom zapobiegać – mówi. 

Podsumowaniem cyklu konferencji „Cyber Czat” będzie również konkurs dla dzieci i młodzieży. Wszystkie informacje, w tym materiały z każdej konferencji oraz bezpłatne materiały edukacyjne można znaleźć na stronie: https://cyberczat.eu/materialy.