Jak istotne są światło i dźwięk w teatrze, na co warto zwrócić uwagę podczas analizy spektaklu, ile osób pracuje na sukces przedstawienia – odpowiedzi m.in. na te pytania będzie można zdobyć podczas warsztatów „O co chodzi w tym teatrze” w Teatrze Współczesnym. „Dla nas bardzo ważne jest, by przybliżać sposób funkcjonowania teatru”, podkreśla dyrektor instytucji.

W odpowiedzi na potrzeby

Teatr Współczesny od dłuższego czasu w swojej ofercie ma szereg działań edukacyjnych i warsztatowych, z których wielu widzów bardzo chętnie korzysta. 

– Od samego początku, kiedy zaczęłam tutaj pracować, okazało się, że jest potrzeba wśród mieszkańców, by organizować spotkania wokół teatru, tak rozpoczęło swoją działalność Zaplecze Teatralne – przyznaje Marta Gosecka, pedagożka teatru.

Chcąc wyjść naprzeciw potrzebom widzów, Teatr Współczesny organizuje kolejny cykl pod nazwą „O co chodzi w tym teatrze”, który tym razem ma przybliżyć uczestnikom i uczestniczkom proces tworzenia spektaklu teatralnego oraz pomóc rozwinąć kompetencje pisarskie i krytyczne.

– Dla nas bardzo ważne jest, by przybliżać sposób funkcjonowania teatru. I nie chodzi tylko o tę część, jak powstają spektakle, ale też idee okołoteatralne wszystkich artystycznych inicjatyw, które prowadzą do stworzenia świata wyciągniętego z wyobraźni – podkreśla Michał Buszewicz, dyrektor artystyczny Teatru Współczesnego. – Wydaje mi się, że to umożliwi rodzaj dogłębnej analizy i rozpoznanie strategii twórczych, które pozwolą dobrać się do intencji autorów, co chcą nam przekazać. I zaczniemy odbierać spektakle na dwóch poziomach: jednym bardziej intelektualnym, kontekstowym, estetycznym i drugim – bardziej afektywnym, emocjonalnym. 

Twórcze warsztaty o różnej tematyce

Warsztaty „O co chodzi w tym teatrze” podzielono na dwa moduły. Warsztaty z pisania o teatrze pozwolą dogłębniej i uważniej przyjrzeć się spektaklom z repertuaru Teatru Współczesnego. Pod okiem Katarzyny Niedurny – krytyczki teatralnej i współprowadzącej „podcast o Teatrze” – uczestnicy będą wspólnie tropić ukryte znaczenia, odkrywać konteksty, dostrzegać motywy i emocje stojące za wyborami twórców. Dodatkowo poznają narzędzia przydatne w krytycznym myśleniu o teatrze oraz będą szlifować swój własny warsztat pisarski. Wszystko po to, by odnaleźć język, który jak najlepiej odda nasze doświadczenia spotkania z przedstawieniem.

– Wydaje nam się – i to jest opinia, którą podzielają też chociażby studenci Akademii Sztuki – że w Szczecinie nie ma dobrego pisarstwa krytycznego. Mam marzenie, by te warsztaty były kuźnią dla młodych krytyków – mówi Gosecka.

Warsztaty z tworzenia teatru to z kolei propozycja dla tych, którzy chcą zajrzeć za kulisy i zobaczyć, z jak wielu elementów powstaje spektakl. Będzie szansa poznać lepiej proces powstawania scenografii i kostiumów pod okiem Mikołaja Małka i Anny Marii Karczmarskiej, dowiedzieć się o dramatopisaniu i reżyserii od Michała Buszewicza, zanurzyć się w ruchu scenicznym z Szymonem Dobosikiem, rozpracować dźwięk z Gustawem Miłoszewskim i światło z Tomaszem Grygierem, zgłębić tajniki aktorstwa z Ewą Sobczak i Wojciechem Sandachem

– Zaplanowane jest też zapoznanie się z naszą sceną pod przewodnictwem Tomasza Stępnia, który teatr zna najlepiej. Ja mogę robić oprowadzania, ale tego, jak on pokaże możliwości sceny, to nikt nie jest w stanie zrobić – mówi Gosecka.

– To szansa, by spotkać się z osobami tworzącymi spektakl, które na co dzień są niewidzialne dla publiczności, a tak naprawdę odpowiadają za technicznie bezpieczeństwo i sprawność każdego przedstawienia – zaznacza Buszewicz.

„Chcemy, by to było miejsce dla wszystkich”

Warsztaty skierowane są do szerokiej grupy odbiorców. Zaproszeni się uczniowie szkół ponadpodstawowych, a górnego limitu wiekowego nie ma.

– Najłatwiej zamknąć się w swojej grupie wiekowej i nie wychylać się z niej w żadną stronę, a dla mnie spotkania międzypokoleniowe zawsze są bardzo ciekawe – zaznacza Buszewicz. – To okazja, by rozbić stereotypowe przynależności, ale i nauczyć się od siebie nawzajem. W naszym repertuarze staramy się mieć spektakle, która włączają różnorodne grupy i chcemy, by to było miejsce dla wszystkich.

Warsztaty to wyjątkowa okazja dla tych, którzy są już zakochani w teatrze, by jeszcze lepiej go poznać. Ale to także szansa, by osoby dotąd niezainteresowane tą dziedziną, odnalazły w niej coś dla siebie.

– Po co przekonywać przekonanych, że teatr to fajne miejsce? – pyta Buszewicz. – Chcemy, by właśnie nowe osoby sprawdziły, „o co chodzi w tym teatrze”.

– Ja zaopiekuję się wszystkimi podczas spotkań integracyjnych, które pokażą, że nie wchodzimy do świątyni, a do miejsca, w którym możemy się po prostu spotkać – podkreśla Gosecka.

By sprawdzić, jak chcemy działać w teatrze

Jak zaznaczają twórcy projektu, to, jak warsztaty będą wyglądać, będzie w dużej mierze zależeć od samych uczestników.

– Chcemy oddać im sprawczość. Dla mnie to w ogóle ważny temat, bo nie wyobrażam sobie, bym robiła kółko teatralne i była jedynym demiurgiem, którego wszyscy muszą słuchać. Całe warsztaty zakończy – nie jeden, mam nadzieję – pokaz w ramach Festiwalu Działań i Czytań Performatywnych – mówi Gosecka.

– Zależy nam, by uczestnicy mogli znaleźć kierunek, w którym chcą podążać, w jaki sposób chcą działać w teatrze. Czy jako zawodowy recenzent i krytyk, który spotyka się z gotowym dziełem, czy jako dramatopisarz, który bierze zestaw myśli i tłumaczy go na tekst teatralny, a może jako aktor, chce zetknąć się z tematem i znaleźć w sobie na to performatywną odpowiedź. To nie jest tak, że mamy dla każdego rozdane role – mówi Buszewicz.

Na warsztaty z pisania o teatrze zaproszeni są uczniowie ostatnich klas szkół średnichi studenci. Czas trwania warsztatów: pięć spotkań w okresie czerwiec-grudzień 2025. Koszt udziału to 100 zł. Liczba miejsc ograniczona.

Warsztaty z tworzenia teatru skierowane są do osób od 15. roku życia. Czas trwania warsztatów: czerwiec-grudzień 2025. Koszt udziału to 100 zł. Liczba miejsc ograniczona.

Zapisy na warsztaty potrwają do 30 maja. Formularze zgłoszeniowe i szczegółowe informacje dostępne są na stronie Teatru Współczesnego w Szczecinie.

Program edukacji teatralnej w Teatrze Współczesnym „O co chodzi w tym teatrze” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.