Po raz pierwszy po 120 latach kolekcja Czartoryskich (z powodu modernizacji budynku) opuściła mury Oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie. Dzięki temu będzie można ją zobaczyć w Muzeum Narodowym w Szczecinie.

PRZESZŁOŚĆ PRZYSZŁOŚCI- pod tym tytułem już wkrótce możemy zobaczyć wystawę ze zbiorów Fundacji XX Czartoryskich. Tytuł jest nawiązaniem do dewizy, jaką opatrzone było wejście do puławskiej Świątyni Sybilii- pierwszego polskiego muzeum, którego założycielką była Izabela z Flemingów Czartoryska w 1801 roku.W jej zbiorach znajdowały się przedmioty związane z historią Polski: relikwie, pamiątki oraz dowody dawnej chwały Rzeczpospolitej.

Eksponaty zaprezentowane na szczecińskiej wystawie to kilkaset obiektów pochodzących ze zbiorów książąt Czartoryskich, m.in. niezwykle cenne pamiątki narodowe nierozerwalnie związane z ideą Świątyni Sybilli, pierwotnie funkcjonującą pod nazwą Świątynia Pamięci. Oprócz miniaturowych podobizn polskich królów zobaczyć będzie można przedmioty ściśle związane z postaciami historycznymi jak, np.: misa królowej Anny Jagiellonki – wyrób wenecki z około 1500 roku, według legendy dar miasta Warszawy dla królowej, kamizelkę Tadeusza Kościuszki, laskę marszałkowską Stanisława Małachowskiego, marszałka Sejmu Wielkiego z 1788 roku.

Na wystawie zaprezentowany zostanie również zbiór militariów, jego szczególnymi eksponatami są: karabela po królu Stanisławie Leszczyńskim ofiarowana do Świątyni Sybilli przez marszałka Francji Charlesa Nicolasa Oudinota, osiemnastowieczna buława hetmana Michała Wiśniowieckiego, pochodząca ze skarbca Ogińskiego jak i zbroja karacenowa po Mikołaju Sieniawskim, hetmanie polnym koronnym oraz zajmująca honorowe miejsce w Świątyni Sybilli tzw. tarcza wróżebna króla Jan III Sobieskiego ofiarowana mu przed wyprawą pod Wiedeń. Czasy odsieczy wiedeńskiej i sztukę Bliskiego Wschodu przybliżą nam również obiekty zdobyczne przechowywane w skarbcach rodów szlacheckich i przekazane do kolekcji puławskiej.

Prezentowany w szczecińskim Gmachu Głównym Muzeum Narodowego zbiór jest niezwykle bogaty i cenny, ponieważ zachwyca pięknem, odwołuje się do tradycji patriotycznych a także zawiera w swych zasobach wysokiej klasy obiekty z kręgu kultury europejskiej jak: liczne wyroby złotnicze, średniowieczne i renesansowe wyroby emaliowane ze słynnego ośrodka Limoges we Francji oraz wspaniałe dzieła malarstwa europejskiego, m.in. Ukrzyżowanie włoskiego Mistrza Piety ze Sieny czynnego w latach 1350–1380 oraz Portret Izabeli Duńskiej z pierwszej ćwierci XVI wieku Mistrza Legendy Marii Magdaleny z Brukseli.

Wystawie towarzyszyć będą liczne wykłady oraz program edukacyjny dla szkół. Ekspozycja swoją premierę w Muzeum Narodowym będzie miała 17 września o godz. 18, a gościć w nim będzie do końca 2012 roku.