Wielkimi krokami zbliżają się święta Wielkiej Nocy. To szczególny czas, kiedy jako rodziny spotykamy się, spędzamy wspólnie wspaniały, ciepły czas dając sobie chwilę odpoczynku od codziennych trosk i zmartwień. Nasze stoły uginają się wręcz od wspaniałych, wielkanocnych dań. Jednak święta Wielkiej Nocy dają nam dużo więcej. To właśnie im zawdzięczamy ogrom fascynujących, barwnych tradycji, które dane jest nam celebrować w tym jakże szczególnym okresie. Uroczyste wiosenne porządki, Niedziela Palmowa, lany poniedziałek, szukanie wielkanocnych jajek… można by wymieniać długo. Dziś jednak naszą uwagę poświęcić chcielibyśmy tym ostatnim - jajkom, a konkretnie tradycji ich dekorowania. Zadamy sobie pytania: skąd wziął się ten niespotykany zwyczaj, jak naturalnie barwić wielkanocne jajka, a także poznamy niestandardowe sposoby nadawania kruchym skorupkom wspaniałych barw.

Krótka historia pisanek

Choć może wydawać się to dość zaskakujące, tradycja dekorowania jajek znacznie wyprzedza czasy chrześcijaństwa. Pierwsze udekorowane jajko znaleziono bowiem w Afryce, a liczy sobie ono niemal 60 tysięcy lat! Wtedy strusich jajek używano do transportowania wody. Na terenie starożytnego Egiptu i Mezopotamii jajka stanowiły symbol śmierci i odrodzenia - często więc na udekorowane złotem i srebrem skorupki można natknąć się w grobach. To właśnie z tych terenów miały one trafić do świata chrześcijańskiego. Pierwsi chrześcijanie jajka farbowali na czerwono, co miało symbolizować według nich krew Jezusa Chrystusa. W XVII wieku zwyczaj rozpowszechniony był już na terytorium całej Europy. W roku 1610 Kościół katolicki oficjalnie uznał jajka za jeden z symboli świąt Wielkiej Nocy umieszczając wzmiankę o nich w swojej księdze obrzędowej “Rytuał Rzymski”. Od tej pory na stałe zagościły one w naszej kulturze przyjmując dziś nową, popularną formę czekoladowych “jajek” owiniętych w kolorową folię.

Barwienie jajek - kilka wskazówek

Skoro poznaliśmy już historię stojącą za farbowaniem jajek, przejdźmy do części praktycznej: w jaki sposób dekorować jajka przy pomocy naturalnych składników. Cóż, tu także z pomocą przychodzi nam… historia. Bowiem już od stuleci znane jest wiele sposobów na przygotowanie ślicznych dekoracji przy użyciu ogólnodostępnych, pozbawionych chemii składników. Najbardziej tradycyjnym byłoby użycie skórek z cebuli, jednak można sięgnąć także po sok z buraka, kapustę, marchewkę… lista jest długa.

Zanim jednak przejdziemy do samego dekorowania, warto pamiętać o kilku kwestiach: po pierwsze, należy wybrać jajka o jak najjaśniejszych (najlepiej białych) skorupkach. Oprócz tego warto lekko posmarować powierzchnię olejem, co nada efektowi końcowemu pięknego połysku. Jeśli chcemy, by na powierzchni jajka po barwieniu pozostał wzór, należy nałożyć nań cieniutką warstwę rozpuszczonego wosku. Miejsce, w które będzie nałożony, nie ulegnie przebarwieniu, a po gotowaniu w zabarwionej wodzie wosk odpadnie pozostawiając piękne wzory.

Jak naturalnie dekorować pisanki

Jeśli chodzi o samo dekorowanie, sposób jest niezwykle prosty. Potrzebujemy jedynie jajek, garnka, wody, soli i naturalnego barwnika. Następnie barwnik wkładamy do wody na co najmniej 12 godzin, następnie dodajemy łyżeczkę octu, gotujemy przez około 10 minut, dodajemy sól (to zapobiegnie pękaniu skorupek), a całość roztworu odcedzamy przy pomocy sitka. Do środka wkładamy delikatnie jajka, a całość gotujemy przez kilkanaście minut. Istnieje także drugi sposób - do gorącego roztworu wkładamy ugotowane jajka, a następnie czekamy, aż całość ostygnie - w ten sposób uzyskany przez nas kolor naszych pisanek będzie nieco mniej intensywny.

Warto pamiętać, iż w zależności od użytego barwnika uzyskane przez nas kolory skorupek będą znacząco inne: skórki z cebuli zabarwią jajko na brązowo, sok z buraka na czerwono, czerwona kapusta na niebiesko, kurkuma na żółto, a pietruszka na zielono.

Źródło: https://unsplash.com/

Jajka, kawa ziarnista i herbata

Na koniec chcieliśmy przedstawić obiecane dwa nieoczywiste sposoby na pisanki. Kto by pomyślał, iż do ich wykonania można wykorzystać… herbatę i kawę! Tak, te dwa napary idealnie nadają się do ozdabiania naszych wielkanocnych dekoracji.

By zafarbować jajka herbatą musimy przede wszystkim uzyskać mocny, intensywny wywar. W tym celu cztery torebki herbaty należy zalać połową litra gorącej wody, a następnie pozostawić na około 6 godzin. Do tak przygotowanego naparu wkładamy jajko i gotujemy tak, jakbyśmy przygotowywali je na twardo. Wyjmujemy, osuszamy czystą ścierką, lekko nacieramy olejem i… gotowe! Co ciekawe, w zależności od użytej herbaty możemy bawić się także uzyskiwanym przez nas kolorem. Herbata zielona zabarwi skorupkę na zielono, rooibos na brązowo, zaś napar z hibiskusa - na fioletowo.

Ostatnim z przedstawionych przez nas trików jest barwienie jajek przy pomocy… kawy! Kto by pomyślał, iż kawa ziarnista, która każdego dnia stawia nas na nogi, ma tak odmienne, kreatywne zastosowanie. Metoda jest podobna: parzymy mocną kawę przy użyciu tak zwanej złotej proporcji (6 gramów kawy na 100 gramów wody). Jajka gotujemy w naparze przez 10 minut, a następnie zostawiamy na kolejne 10. Dzięki tej metodzie uzyskają przepiękny, bogaty, brązowawy kolor. Pamiętajmy, by do całego procesu użyta została koniecznie dobra kawa ziarnista!

Podsumowując…

Mamy nadzieję, iż tym postem udało nam się w jakiś sposób zaskoczyć, poszerzyć wiedzę na temat (wydawać by się mogło) oczywistych tradycji, opowiedzieć ciekawą historię. Zachęcamy do własnoręcznego przygotowania wielkanocnych pisanek zgodnie z udzielonymi przez nas wskazówkami. A przede wszystkim życzymy każdemu czytelnikowi i czytelniczce spokojnych, rodzinnych, ciepłych świąt Wielkiej Nocy. Wszystkiego dobrego!