To, co wyróżnia raperów spośród wielu artystów reprezentujących inne gatunki muzyczne to fakt, że w swoich tekstach podkreślają oni swoje pochodzenie. Nie inaczej jest w przypadku MC’s wywodzących się ze Szczecina.

Po grupie Wiele C.T. i Łonie przyszła pora, aby przyjrzeć się twórczości kolejnego szczecińskiego rapera – Michała ”Soboty” Sobolewskiego. Solową działalność rozpoczął on w 2009 roku, wydając mixtape ”Urodzony by przegrać, żyję by wygrać” oraz debiutancki album wyprodukowany przez Matheo ”Sobotaż”. Dwa lata później ukazał się jego drugi krążek (za produkcję ponownie odpowiadał Matheo) zatytułowany ”Gorączka sobotniej nocy”.

I to właśnie na wspomnianych płytach można znaleźć szereg odwołań Soboty do rodzinnego miasta. Wymienić tu należy chociażby takie numery jak: ”Szczecin dawaj na majka”, ”Dzielnia”, ”Szczecin w grze” czy ”Szczecin”.

Podkreślić należy przy tym fakt, że szczeciński raper w swoich tekstach opisuje nie tylko jasną, ale i ciemną stronę Szczecina.

”Szczecin dawaj na majka”

Z utworów zamieszczonych na  mixtapie Soboty ”Urodzony by przegrać, żyję by wygrać” największym echem odbił się kawałek ”Szczecin dawaj na majka”. Udzieliło się w nim wielu raperów szczecińskiej sceny hip-hopowej, m.in. Łona, Rymek, Głowa i Wężu (obaj tworzący grupę PMM).

W utworze tym można znaleźć m.in. następujące rymy Soboty odnoszące się do naszego miasta: „S.Z.N. wjeżdża bomba/ Milczenie złoto, twój szajs to tombak” czy „Szczecin, Szczecin, na majka wjazd/ Oślepi Cię blask tych gwiazd/ Cztery, trzy, dwa, raz, na winylach Twister/ Essa sound system, chyba oczywiste”

”Dzielnia”

Należy podkreślić, że szczeciński raper w swoich tekstach opisuje Szczecin nie tylko z szerokiej perspektywy, ale i tej bliskiej. Przykładem takiego kawałka jest ”Dzielnia”, w której swojej zwrotki poświęca dzielnicy, z której się wywodzi.  

Niestety jej obraz nie należy do zbyt pozytywnych, co sugeruje refren utworu: „Centrum, Grunwald, Piastów, Odrodzenia/ Smród, syf, święta ziemia/ Piłsudskiego, Jagiellońska, Monte/ Jakby ktoś rzucił na te miejsca klątwę/ Śląska, Mazurska, Wojska Polskiego/ Trójkąta Bermudzkiego region/ Rajskiego, 5 Lipca, Pocztowa/ Co będę Ci pierd****, przyjedź i sam zobacz”.

Sobota w swoich linijkach przedstawia sytuację panującą na wymienionych w refrenie ulicach: „Wciąż się wyprowadzam stąd, wciąż tu wracam/ Ten sam dom, ta sama brama, ten sam zacap/ Ten sam mur, ten sam trzepak/ Na nim tak samo umazany sadzą dzieciak”, „Krojenie przechodniów, zrzuta po złotówie/ To już się chyba nie zmieni nigdy w sumie”.

 

”Szczecin w grze”

Innym kawałkiem pochodzącym z mixtape’u ”Urodzony by przegrać, żyję by wygrać”, w którym pojawiają się odniesienia do naszego miasta jest ”Szczecin w grze”. Sobota w swoich rymach odnosi się m.in. do policji i monitoringu miejskiego:  „Szczecin, Szczecin, tu spełniam swoje sny/ Dlatego wciąż węszą za mną psy”,  „Szczecin, Szczecin, policyjne miasto/ Jedna z wielu w Polsce katastrof/ Na każdym rondzie masz przemysłówkę/ Dlatego pokieruj mądrze swoją taksówkę/ Tak by nie zdjęli Cię to kamerą/ To pierd***** rządowy terror”.

Jednak numer ten nie ma jednoznacznie negatywnej wymowy, o czym świadczy pozytywny refren: „S.O.B. w środku, Szczecin w grze/ To tutaj zasypiam, tu budzę się/ Odgłosy miasta w tle koją mój stres/ Zresztą ziomuś sam wiesz jak jest”.

”Szczecin”

Godny uwagi jest także utwór o wymownym tytule ”Szczecin” z drugiego albumu Soboty – ”Gorączka sobotniej nocy" – w którym obok gospodarza swoje umiejętności zaprezentowali pozostali członkowie Spółdzielni (Sage, Rena, Tony Jazzu, Wini). Numer ten wyróżnia się tym, że szczeciński raper w swoich wersach zawarł analizę wiersza ”Kto ty jesteś?” z ”Katechizmu polskiego dziecka” autorstwa Władysława Bełzy. Można powiedzieć nawet, że to specjalność szczecińska, gdyż w monodramie ”Medium rzeczy pospolitych” Nieformalnej Grupy Avis – która miała premierę w 2011 roku w szczecińskiej Piwnicy przy Krypcie – również dokonano podobnej analizy (zobacz też: Niepospolity monodram).

Na zadane w wierszu Bełzy pytania Sobota odpowiada w następujący sposób: „Kto ty jesteś? Szczecinianin/ Jaki znak twój? Rajd na bani/ Gdzie ty mieszkasz? W centrum samym/ W jakim kraju? Zimnych drani/ Czym twa ziemia? To mój Eden/ Czym zdobyta? Rap natchnieniem/ Czy ją kochasz? Co nie widać?!/ Mocno tak, że aż można się od tego zrzygać”.

Kawałek ten zasługuje na uwagę także ze względu na fakt wykorzystania w nim sampla z utworu ”Szczecin” (tekst i muzyka autorstwa Bogdana Krysia). 

Gościnny występ: ”SZ-N wita!!!”

Podobnie jak Łona, także Sobota odwołuje się do Szczecina nie tylko w swoich numerach, ale także w kawałkach innych raperów.  Na uwagę zasługuje tutaj gościnna zwrotka rapera nagrana na debiutancki krążek szczecińskiej grupy PMM do utworu zatytułowanego ”SZ-N wita!!!”. Sobota rapuje w nim: „Miasto twoich snów, przynajmniej moje/ Weź ogarnij ten wizjonerski projekt/ Szczecin, Szczecin, już to znasz/ Dusz orkiestra, SZ-N wita was”.

Szczecin w teledyskach

Podobnie jak u Łony, obecność Szczecina widoczna jest u Soboty także w teledyskach. Na uwagę zasługują tutaj, poza tymi nakręconymi do przedstawionych wyżej ”Dzielni” i ”Szczecina”,  wideoklipy do utworów  "Szczecin dawaj na majka cz. 2", "Tańcz głupia", ”Zabroń mi”  i  ”Jesteś już mój, jesteś już moja”.

 

Kolejna odsłona “Szczecin w twórczości raperów”, w której przyjrzę się bliżej dokonaniom legendarnej szczecińskiej grupy Snuz (eSeNUZet), już za tydzień.

Wszystkie części cyklu znajdziesz tutaj