Trzy razy On to widowisko poświęcone Wincentemu Witosowi i jego zasługom dla odradzającej się po zaborach Polski. Tytuł nawiązuje do trzykrotnego kierowania przez Witosa Radą Ministrów.
„Podczas całego procesu pisania scenariusza uświadomiłem sobie jak nieprawdopodobną siłę miał mój bohater. Umiał w sposób absolutnie wyjątkowy łączyć ludzi. Nie tylko tych z różnych stron sporu politycznego, ale i ludzi odmiennych stanów. To, że stał na czele rządu trzykrotnie, do czego nawiązuje tytuł, jest znakomitym potwierdzeniem jego osobowości i niezłomnego charakteru. Poznając na okoliczność tej pracy, dogłębnie życie i działalność tego wielkiego męża stanu, zrozumiałem, dlaczego to właśnie Witos został premierem w kluczowym momencie wojny z bolszewikami. Takich zresztą „zrozumień” i odkryć było dużo więcej. Z tego, co do mnie dociera, widzowie oglądając tę sztukę, też mają swoje odkrycia. Zatem zapraszam do tej wspólnej podróży” – mówi o spektaklu jego reżyser, Leszek Zduń.
Rezerwacja bezpłatnych wejściówek pod adresem: wydarzeniakulturalne@ipn.gov.pl
Urodzony w 1874 roku Wincenty Witos z powodu trudnych warunków materialnych nie mógł w pełni skorzystać z edukacji. Po odbyciu służby wojskowej wrócił do rodzinnych Wierzchosławic, gdzie prowadził gospodarstwo. Interesował się wszystkim, co dotyczyło sytuacji politycznej i społecznej wsi. Kiedy w 1895 roku powstało w Rzeszowie Stronnictwo Ludowe, Witos zaangażował się w działalność ugrupowania. Celem stronnictwa, a tym samym i Wincentego Witosa, było obdarzenie mieszkańców wsi pełnią praw społecznych, gospodarczych i politycznych. Żądano m.in. powszechnego, równego, bezpośredniego i tajnego głosowania.
Podczas I wojny światowej Witos poparł tworzenie Legionów Polskich, był także gorącym zwolennikiem utworzenia państwa polskiego z ziem wszystkich zaborów, ze swobodnym dostępem do morza. Został przewodniczącym Polskiej Komisji Likwidacyjnej, przez co stał się najważniejszym politykiem ziem dawnego zaboru austriackiego.
Momentem, który na trwałe wpisał Witosa w poczet Ojców Niepodległości, było objęcie przez niego stanowiska premiera w roku 1920. Wtedy to decydowały się losy młodej Polski. W zdolnościach politycznych Witosa i jego umiejętności szukania kompromisu pokładano nadzieję, że Polacy będą w stanie odeprzeć bolszewicką nawałę. Wydana przez niego specjalna odezwa do chłopów, w której prosił o poparcie dla rządu i wstępowanie do wojska, spotkała się z powszechnym zrozumieniem. Pochodzący ze wsi żołnierze licznie zasilili szeregi armii polskiej. W kluczowym momencie wojny polsko-bolszewickiej stanowili około 70% wszystkich zmobilizowanych.
Wincenty Witos był powoływany na stanowisko premiera jeszcze dwukrotnie: w 1923 i 1926 roku. Cieszył się ogromnym poparciem społecznym. W 1939 roku został internowany przez Niemców i bezskutecznie kuszony propozycją utworzenia kolaboracyjnego rządu. W marcu 1945 roku uprowadziło go NKWD, chcąc namówić go do współpracy z komunistami. Zabiegi mające na celu uzyskanie jego poparcia również okazały się daremne. Wincenty Witos zmarł 31 października 1945 roku w Szpitalu Bonifratrów w Krakowie. Jego pogrzeb był podniosłym wydarzeniem – uczestniczyło w nim ponad 100 tysięcy osób i wystawiono 600 pocztów sztandarowych. Kondukt żałobny w ciągu czterech dni przemierzył drogę z Krakowa do Wierzchosławic.
Komentarze
1