Gdzie i kiedy?
piątek, 23 marca 2018, 16:00
Za ile?
darmowe
Z okazji 453. rocznicy urodzin twórcy mapy Księstwa Pomorskiego Eilharda Lubinusa, Zamek Książąt Pomorskich zaprasza na pokaz specjalny filmu archiwalnego "Zamek Szczeciński".
453. urodziny twórcy mapy Księstwa Pomorskiego Eilharda Lubinusa
pokaz filmu "Zamek Szczeciński"
23.03.2018 (piątek), godz. 16.00
wstęp wolny (bezpłatne wejściówki do odbioru w kasie Kina Zamek od godziny 15.00 w dniu projekcji; liczba miejsc ograniczona)


Film archiwalny (lata 1958-61), udźwiękowiony, Polska 2013 (33 min)

Zdjęcia: Witold Chromiński
Opracowanie: Ryszard Kotla
Konsultacja merytoryczna: Tomasz Wieczorek
Współczesny komentarz czyta: Stanisław Heropolitański

Film powstał na podstawie trzech dokumentalnych taśm, nakręconych w latach 1958-1961, a odnalezionych w archiwum zamkowego kina w 2006 roku. To unikalny dokument zapisu historii Zamku i Szczecina. Pierwsze pokazy odbywały się z użyciem projektora, którego charakterystyczny odgłos słychać również w zdigitalizowanej wersji filmu. Podczas wcześniejszych projekcji komentarz wygłaszany był na żywo. Obecnie, w wersji cyfrowej, obraz zaprezentowany będzie z nagranym komentarzem. Przedstawione zdjęcia mają swój oryginalny kształt, bez ingerencji w kolejność rejestrowanych ujęć. Film zrealizowany został przy okazji obchodów 50-lecia zamkowego kina, a także przypadających w 2013 r. setnych urodzin autora dokumentu Witolda Chromińskiego. Pierwotny, niemy materiał filmowy, składający się ze wspomnianych wyżej trzech taśm, trwa łącznie niewiele ponad 24 minuty, a uzupełniony, z dopasowanymi do narracji dodatkowymi ilustracjami, utworzył dokument ponad 30-minutowy.

Duża część filmu ukazuje Zamek zniszczony, dopiero przygotowywany do odbudowy, zaś jego otoczenie i śródmieście Szczecina - zrujnowane albo niemal opustoszałe. - W dniu wybuchu II wojny światowej życie w niemieckim Szczecinie zaczęły regulować liczne wojskowe nakazy i zakazy, m.in. racjonowanie żywności i nocne zaciemnienie - brzmi komentarz w filmie „Zamek Szczeciński". - Pierwsze brytyjskie bomby spadły na Szczecin w czerwcu 1940 r. Potem lawinowo zaczęła rosnąć liczba nalotów brytyjskich i amerykańskich, niszczących głównie nadodrzańskie i leżące w innych dzielnicach obiekty przemysłowe. Najdotkliwsze okazały się sierpniowe naloty w 1944 roku. Skoncentrowane jeden za drugim, wywołały w rejonach upadku i wybuchu bomb, tzw. burze ogniowe, które wskutek pochłaniania tlenu z otoczenia, tworzyły kule ogniowe, poruszające się z olbrzymią prędkością i wypalające wszystko, co spotykały po drodze, nawet beton, co widoczne było do niedawna w otoczeniu katedry. Po zrzuceniu bomb benzolowych płonęła nawet rzeka Odra...

Unikatową wartość filmu stanowią ujęcia z pierwszego etapu powojennej rekonstrukcji Zamku, czyli odbudowy skrzydła północnego. Daje to również możliwość zaobserwowania, jak bardzo zmieniły się techniki budowlane. Wielki autorytet kilku pokoleń szczecińskich architektów profesor Stanisław Latour wraz z zespołem przystąpił do odbudowy 21 lutego 1958 roku, a otwarcie skrzydła nastąpiło 23 października 1959 r. Ujęcia centrum Szczecina wprawią widzów w zdumienie i podziw dla wysiłku przywracania miasta do życia. Oprócz Zamku można ujrzeć m.in. katedrę przed odbudową, Dom Koncertowy - Konzerthaus - jeszcze przed powojenną rozbiórką, prawie zrównany z ziemią teren w pobliżu Placu Rodła, świeżo oddany do użytku w 1959 roku odbudowany Most Długi.

Materiał przedstawiony w filmie jest niebywałą gratką dla wszystkich zainteresowanych historią Szczecina. Może być uznany wręcz za lekturę obowiązkową dla miłośników dziejów miasta. Autorem archiwalnych zdjęć filmu „Zamek Szczeciński" jest Witold Chromiński (dodatkowe informacje o autorze zdjęć: encyklopedia.szczecina.pl).