Gdzie i kiedy?
wtorek, 20 marca 2018, 10:00
Za ile?
na wykłady wstęp wolny, na warsztaty wstęp kosztuje 10 zł; zajęcia w ramach Akademii Brzdąca: 8 zł od dziecka
Stylowy fortepian - żyrafa, piękne meble, stroje i akcesoria związane z modą oraz obrazy XIX-wiecznych malarzy. To tylko niektóre eksponaty, które znajdziemy na liczącej prawie czterysta obiektów wystawie „Biedermeier”. Ekspozycję od 9 lutego do 15 kwietnia 2018 można oglądać w gmachu Muzeum Narodowego w Szczecinie na Wałach Chrobrego.
Więcej o wystawie czasowej "Biedermeier" prezentowanej w Muzeum Narodowym w Szczecinie w naszym artykule "To wystawa, która zachwyca swym bogactwem. "Biedermeier" w Muzeum Narodowym"

gmach przy ul. Wały Chrobrego 3, I piętro, skrzydło północne
otwarcie wystawy: 9 lutego 2018, godzina 18.00
wystawa czynna od 10 lutego do 15 kwietnia 2018

bilety w cenie 5 i 10 zł; na wernisaż i w soboty wstęp bezpłatny

kuratorzy: dr Anna Kozak, dr hab Agnieszka Rosales Rodriguez, dr Dariusz Kacprzak
współpraca kuratorska: dr Beata Małgorzata Wolska
organizatorzy: Muzeum Narodowe w Szczecinie we współpracy z Muzeum Narodowym w Warszawie

Program wydarzeń towarzyszących:
Wykłady: wstęp wolny
Warsztaty: 10 zł od osoby
Zajęcia w ramach Akademii Brzdąca: 8 zł od dziecka

15 lutego 2018 (czwartek), godz. 14.00
Warsztaty dla nauczycieli "Biedermeier – romantyzm udomowiony"
Krystyna Milewska, Dorota Obalek-Bylak, dr Dariusz Kacprzak
Zgłoszenia: d.obalek@muzeum.szczecin.pl

17 lutego 2018 (sobota), godz.17.00
Koncert "Muzyka 1. poł. XIX wieku"
dr Małgorzata Wieland, dr Katarzyna Kluczewska

18 lutego 2018 (niedziela), godz. 12.00
Spotkanie z Rafałem Podrazą "Długie trwanie biedermeieru? Kultura mieszczańska końca XIX i pierwszych dekad XX wieku oczami pisarzy i malarzy rodu Kossaków"
Prowadzenie: Katarzyna Stróżyk i dr Beata Wolska

20 lutego 2018 (wtorek), godz. 17.00
Wykład "Warsztat artysty Ludwika Augusta Mosta w świetle nowo zakupionej teki prac malarza"
dr Ewa Gwiazdowska

24 lutego 2018 (sobota), godz. 10.00
Warsztaty plastyczne "Solniczka z delfinami, czyli historie niecodziennych przedmiotów"
Zajęcia dla dzieci w wieku 6–12 lat
Agata Kamińska
Zapisy: a.kaminska@muzeum.szczecin.pl

25 lutego 2018 (niedziela), godz. 12.00
Koncert "Saksofonowa niedziela w muzeum"
Urszula Szyryńska oraz studenci Akademii Sztuki w Szczecinie

27 lutego 2018 (wtorek), godz. 17.00
Wykład "Portret rodziny – życie prywatne w obrazach biedermeieru"
dr hab. Agnieszka Rosales Rodrígez

1 marca 2018 (czwartek), godz. 17.00
Oprowadzanie kuratorskie
dr Dariusz Kacprzak

3 marca 2018 (sobota), godz. 11.00
Warsztaty kreatywno-edukacyjne "Zwierciadła, łyżeczki i lalki" w ramach Akademii Brzdąca
Zajęcia dla dzieci w wieku 3–4 lat
Krystyna Milewska
Zapisy: k.milewska@muzeum.szczecin.pl

4 marca 2018 (niedziela), godz. 12.00
Koncert "Muzykowanie w muzeum – utwory okresu biedermeieru"
dr Małgorzata Wieland oraz uczniowie Zespołu Szkół Muzycznych w Szczecinie

6 marca 2018 (wtorek), godz. 17.00
Wykład "Lalki biedermeierowskie"
dr Anna Kozak

10 marca 2018 (sobota), godz. 10.00
Warsztaty z aranżacji i projektowania wnętrz oraz tkanin "Spotkanie w eleganckim salonie"
Zajęcia dla dzieci w wieku 6–12 lat
Agata Kamińska
Zapisy: a.kaminska@muzeum.szczecin.pl

11 marca 2018 (niedziela), godz. 12.00
Spotkanie z konserwatorem "Meble babci i prababci"
Paweł Bosy i Przemysław Manna

17 marca 2018 (sobota), godz. 10.00
Wykład "Kolekcjonerzy warszawscy 1. połowy XIX wieku"
Milena Woźniak-Koch

14 marca 2018 (środa), godz. 10.00
Oprowadzanie dla seniorów
Krystyna Milewska

17 marca 2018 (sobota), godz. 13.00
Spotkanie wokół wystawy "Biedermeier i polityka"
dr Beata Wolska

18 marca 2018 (niedziela), godz. 12.00
Spotkanie z jubilerem "Złotnictwo i biżuteria biedermeieru"
Wojciech Bryłka

20 marca 2018 (wtorek), godz. 10.00
Zwiedzanie pracowni konserwatorskich
Przemysław Manna

24 marca 2018 (sobota), godz. 12.00
Warsztaty literacko-plastyczne "Sklejki poetyckie – biedermeier"
Zajęcia dla młodzieży w wieku 12–16 lat
Krystyna Milewska
Zapisy: k.milewska@muzeum.szczecin.pl

25 marca 2018 (niedziela), godz. 12.00
Wykład "Niejedno oblicze biedermeieru"
dr Dariusz Kacprzak

27 marca 2018 (wtorek), godz. 17.00
Wykład "Obrazy z życia i natury. Pejzaż w epoce biedermeieru"
Marcin Romeyko-Hurko

4 kwietnia 2018 (środa), godz. 17.00
Wykład "Domek Goethego w Weimarze i jego recepcja w XX wieku"
dr Szymon Piotr Kubiak

7 kwietnia 2018 (sobota), godz. 12.00
Warsztaty plastyczno-literackie "Ludzie listy piszą…"
Zajęcia dla dzieci w wieku 10–14 lat
Krystyna Milewska
Zapisy: k.milewska@muzeum.szczecin.pl

10 kwietnia 2018 (czwartek), godz. 17.00
Wykład "Ojczyzna, region – ziemie polskie pod zaborami w latach 1815–1848"
Krystyna Milewska

14 kwietnia 2018 (sobota), godz. 10.00
Warsztaty kreatywno-edukacyjne "Na tropie niezwykłych dzieł sztuki" w ramach Akademii Juniora
Zajęcia dla dzieci w wieku 7–12 lat
Dorota Baumgarten-Szczyrska
Zapisy: d.baumgarten@muzeum.szczecin.pl

14 kwietnia 2018 (sobota), godz. 11.00
Warsztaty kreatywno-edukacyjne "Wyrafinowana wygoda – meble" w ramach Akademii Brzdąca
Zajęcia dla dzieci w wieku 3–4 lat
Krystyna Milewska
Zapisy: k.milewska@muzeum.szczecin.pl

14 kwietnia 2018 (sobota), godz. 13.00
Warsztaty plastyczne "Portrety. Historie z dzieciństwa"
Zajęcia dla dzieci w wieku 6–12 lat
Agata Kamińska
Zapisy: a.kaminska@muzeum.szczecin.pl

15 kwietnia 2018 (niedziela), godz. 14.00
Finisaż. Spotkanie z kuratorami
dr Beata Wolska, dr Dariusz Kacprzak

KONKURSY:

Biedermeier – konkurs dla uczniów klas siódmych szkół podstawowych, gimnazjalistów i licealistów
Zapraszamy do udziału w konkursie literackim na najciekawszą recenzję z wystawy Biedermeier, będącej próbą ukazania charakterystyki mieszczańskiej obyczajowości i kultury życia codziennego epoki ponapoleońskiej. Konkurs skierowany jest do uczniów z województwa zachodniopomorskiego, jak i całej Polski. Ma na celu zachęcenie utalentowanych osób do pisania i prezentowania własnej twórczości literackiej, rozwijania wyobraźni i wrażliwości, a także poszerzania wiadomości z zakresu historii sztuki i literatury. Konkurs trwa od 9 lutego do 23 marca 2018. Regulamin dostępny na stronie muzeum, w zakładce „Edukacja”. Rozstrzygnięcie odbędzie się 13 kwietnia 2018 o godz. 13.00 w Muzeum Narodowym w Szczecnie, ul. Wały Chrobrego 3.
Krystyna Milewska, Dorota Obalek-Bylak

13 eMeNeS: Estetyczna przygoda – biedermeier
Gra eMeNeS to kreatywna zabawa przeznaczona dla wszystkich miłośników sztuki. Karta gry zawiera pytania dotyczące eksponatów prezentowanych na wystawie Biedermeier. Aby poprawnie odpowiedzieć na pytania, gracze muszą odwiedzić ekspozycję, bacznie zwracając uwagę na eksponaty i ich opisy. Karty gry dostępne są w kasie Muzeum Narodowego w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3, od 20 lutego do 8 kwietnia 2018. Rozstrzygnięcie konkursu oraz rozdanie nagród odbędzie się 15 kwietnia 2018, o godz. 14.00 podczas finisażu wystawy.
Krystyna Milewska, Elżbieta Kamińska, Grażyna Tokarczyk


Biedermeier, pierwotnie zabarwiony ironią i humorem niemiecki termin (bieder – poczciwy, zacny oraz Meier – popularne niemieckie nazwisko), będący synonimem naiwności, konserwatyzmu, staromodnego gustu, także zacofania i ciasnoty umysłowej, wszedł do słownika historii sztuki pod koniec XIX wieku jako nazwa stylu panującego w pierwszej połowie stulecia, przede wszystkim w sztukach użytkowych. Charakteryzuje się prostotą, kunsztem i solidnością wykonania, szlachetnością użytych materiałów, służącą wygodzie funkcjonalnością. Z czasem znaczenie słowa uległo poszerzeniu, stało się ono określeniem środkowoeuropejskiej szeroko rozumianej kultury mieszczańskiej – zjawisk obecnych nie tylko w sztukach użytkowych, ale także w malarstwie, rysunku, grafice, literaturze czy też muzyce. Dzisiaj biedermeier, postrzegany jako „udomowiony romantyzm”, jest wieloznacznym pojęciem opisującym epokę pierwszej połowy XIX stulecia w Europie Środkowej, której umowne granice chronologiczne wyznaczają ważne europejskie wydarzenia historyczne: kongres wiedeński w 1815 roku oraz Wiosna Ludów w 1848 roku.

Przygotowana przez Muzeum Narodowe w Warszawie we współpracy z Muzeum Narodowym w Szczecinie wystawa to próba charakterystyki mieszczańskiej obyczajowości i kultury życia codziennego epoki ponapoleońskiej. Prowokuje do namysłu nad narodową oraz społeczną tożsamością biedermeieru – czy jest to nowoczesny nurt naznaczony wpływami Berlina, Monachium i Wiednia, odzwierciedlający wzrastającą rolę klasy średniej, miejskiej inteligencji, a na ziemiach polskich również ziemiaństwa, czy też naiwny, sielankowy rodzaj mieszczańskiej idylli. Ekspozycja stanowi więc zaproszenie zarówno do rewizji popularnych wyobrażeń o mieszczańskości, jak i refleksji nad trwałością środkowoeuropejskich i polskich tradycji oraz dziedzictwa mieszczańskiej kultury artystycznej egzemplifikowanej przez zabytki rzemiosła artystycznego sprzed blisko dwóch stuleci.

Wystawa, na którą składają się obrazy, ryciny, meble, porcelana, szkło, złotnictwo, ubiory, akcesoria mody, zabawki i bibeloty jest pierwszym tak wszechstronnym pokazem biedermeieru w Polsce, wpierw zaprezentowanym w Warszawie, a obecnie – w nieco zmodyfikowanej wersji, uwzględniającej w większym stopniu dzieła o pomorskim rodowodzie – w Muzeum Narodowym w Szczecinie. Blisko 400 muzealiów obejmuje zarówno zabytki sztuki niemieckiej, obok berlińskich, monachijskich czy wiedeńskich również te ze Śląska czy należącego wówczas do Królestwa Prus Pomorza, jak i przede wszystkim obiekty z terenów Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa Poznańskiego, Galicji oraz Wileńszczyzny. Zgromadzone w Szczecinie dzieła pochodzą ze zbiorów muzeów narodowych w Warszawie, Poznaniu, Gdańsku, Krakowie i Szczecinie, dwu polskich rezydencji królewskich – Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie oraz Zamku Królewskiego na Wawelu, Muzeum Zamkowego w Pszczynie, Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze, Muzeum Okręgowego w Koninie, a także z kilku kolekcji prywatnych oraz Urzędu Miejskiego w Trzebiatowie.

Szczecińska odsłona, podobnie jak pierwotna warszawska wersja, została zakomponowana problemowo – składa się z czterech korespondujących ze sobą części. Mała stabilizacja zacnych Biedermeierów. Artysta – Rodzina – Społeczeństwo prezentuje galerię bohaterów epoki, podkreślając rytm ich życia codziennego, prywatnych przyjemności, odpoczynku, towarzyskich spotkań, wspólnego muzykowania czy wykonywanych w domowym zaciszu robótek ręcznych. W przestrzeni zatytułowanej W świecie dziecka. Rozrywka i edukacja wydobyta została nowa rola dzieci jako istotnych uczestników i odbiorców kultury. Ojczyzna, region, „mała ojczyzna” to tytuł kolejnej sekcji, odnoszący się do tożsamości lokalnej i narodowej, regionalizmu, patriotyzmu, podróżowania, uzdrowiskowej turystyki i rekreacji. Wreszcie ostatnia część, Biedermeier jako projekt estetyczny, zaplanowana została jako swoisty magazyn mebli, sreber, ceramiki, szkła, ubiorów, akcesoriów mody, przedmiotów użytku domowego – różnorodnych typów obiektów, wzorów, fasonów, rozwiązań technicznych i technologicznych, stosowanych w najważniejszych centrach produkcji meblarskiej, hutach szkła, manufakturach tkanin, warsztatach złotniczych. Dopełnieniem przeglądu rozmaitych form wzornictwa są wpisane w przestrzeń ekspozycji zaaranżowane wnętrza salonów biedermeierowskich. 

Wystawie, obok pamiątkowych gadżetów i druków ulotnych, towarzyszy wydany przez Muzeum Narodowe w Warszawie obszerny, bogato ilustrowany katalog pod redakcją Anny Kozak i Agnieszki Rosales Rodriguez. Z okazji finisażu wystawy w Muzeum Narodowym w Szczecinie ukaże się – pomyślany jako pamiętnik z wystawy – niewielki tom studiów poświęconych sztuce biedermeieru, przygotowany przez szczecińskie muzeum pod redakcją Dariusza Kacprzaka.   
Oprac. Dariusz Kacprzak, Anna Kozak, Agnieszka Rosales Rodriguez