Szczecin w twórczości raperów: Snuz (eSeNUZet)

To, że grupa Snuz (później eSeNUZet) miała ogromny wpływ na rozwój szczecińskiej sceny hip-hopowej, nie ulega najmniejszym wątpliwościom. Jej skład tworzyli: Joanna ”Aha” Tyszkiewicz (prowadząca audycję WuDoo w Polskim Radiu Szczecin), Sebastian ”Seba/Tony Jazzu” Kuchciński (nagrał m.in. solowy materiał ”Dla każdego”), Paweł ”Kali” Kaliszewski, którego w trakcie nagrań drugiej płyty zastąpił Michał ”Sobota” Sobolewski (obecnie prowadzący solową działalność), Marcin ”Emma Cuk” Macuk (znany m.in. ze współpracy ze szczecińską wokalistką Kasią Nosowską i gry w zespołach Hey oraz Pogodno) oraz Grzegorz ”DJ Twister” Czerkasow (współpracujący m.in. z Łoną i grupą PMM).  

Pierwszy legal ze Szczecina

To właśnie członkowie SNUZ są autorami pierwszego legalnego albumu ze Szczecina, o czym przypomina raper Głowa na drugiej płycie Projektantów w utworze ”Pamiętasz?”: „Pamiętam pierwsze sesje z Maślakiem i Klemą/ Wtedy tylko Snuz miał legal – reszta demo”.

Krążek zatytułowany ”Razem” – nominowany do Fryderyka w kategorii najlepszy album rap/hip-hop – ukazał się w styczniu 1999 roku nakładem wytwórni S.P. Records. Niestety dorobek grupy obejmuje tylko dwie płyty – druga zatytułowana ”Towar to sprawdzony maksymalnie czysty” została wydana w 2000 roku nakładem wytwórni R.R.X.

Utwory o Szczecinie

Na obu krążkach znaleźć można za to liczne odniesienia do naszego miasta. Widoczne są one już  w samych tytułach poszczególnych utworów, jak chociażby: ”Upalne lato miejskie”, ”Szczecin cz. 1”, ”Upalne lato miejskie cz. 2”, ”Szczecin cz. 2”. Na uwagę zasługują także kawałki, w których raperzy odwołują się do szczecińskiego stylu: ”Stylowanie”, ”Styl nad style (Gloria)”.

”Upalne lato miejskie”

Z utworów zamieszczonych na albumie ”Razem” na szczególną uwagę zasługuje ”Upalne lato miejskie”. Jest to idealny kawałek na gorące wakacyjne dni. A jak go najlepiej zarekomendować? Można rzec, że Warszawa ma ”Letniaka”, a Szczecin – ”Upalne lato miejskie” właśnie. I to w dwóch częściach.

Można w nim znaleźć odwołania do Szczecina, m.in. w niezwykle chwytliwym refrenie: „Nakręcaj mnie tylko miastem/ Inaczej nie zasnę/ Nie zasnę, nie zasnę/Czerwone plamki na chodnikach/ Kultura w szarość przenika/ Krew spłynie do kratki z deszczem/ W upalne lato miejskie”.

Jednak na mnie największe wrażenie zrobiły następujące wersy: „Sny jak wyblakłe ściany kamienic, które rodzi co dnia/ Zakręty w księdze tajemnic swego miasta – tak to ja/ Jeszcze krew w blasku neonów pośród świateł wprost do gwiazd/ Wciąż idąc, czekam kiedy nadejdzie mój czas”. 

”Stylowanie”

Nawiązania do naszego miasta możemy znaleźć także w innym utworze zamieszczonym na ”Razem”,  a mianowicie ”Stylowanie”

Uwagę zwracają rymy ”Ahy”, w których dotyka kwestii poruszania się po mieście: „Tu wciąż jeżdżę autobusem/ Czasem się w tramwajach duszę”.

W tym samym kawałku pojawiają się także nawiązania do legendarnych szczecińskich ekip
b-boyów i writerów : „Chwała ludziom, których znamy/ Ludziom z Broken Steps i United Clanu”.

”Szczecin cz. 1”

Szczecin obecny jest nie tylko w tekstach utworów z pierwszej płyty grupy SNUZ, ale także tych z albumu ”Towar to sprawdzony maksymalnie czysty” nagranego już pod szyldem eSeNUZet.

Już w ”Intro” raperzy witają słuchaczy następującymi słowami: „Prosto z pierwszego miejsca szczecińskiej listy”.

Jednak najwięcej odniesień do stolicy województwa zachodniopomorskiego pojawia się w kawałku zatytułowanym ”Szczecin cz. 1”. Można w nim znaleźć m.in. takie linijki napisane przez Sobotę: „Szczecińska rozkmina, rar prosto ze Szczecina/ Każdy wie o co chodzi, kto na tym przycina/ Baranie, Pomorze Zachodnie to nie gmina/ Mówiąc tak nie przeginam”.

Godne uwagi są także szczere rymy ”Ahy”:„Syf jest wszędzie/ 99 rok, co potem będzie/Ale moją miłość, przyjaźń i drogę/ Mam właśnie w tym mieście/ To tutaj nie mam ani bilonu/ Ani żetonu/ To tutaj papierami szeleszczę/ A na Trasie Zamkowej dreszcze”.

”Upalne lato miejskie cz. 2”

Na drugim krążku grupy eSeNUZet znalazła się również kontynuacja utworu ”Upalne lato miejskie”, ale już ze zmienionym refrenem: „Nakręcaj mnie tylko moim miastem/ Upalne lato miejskie/ Czy to już jasne?/ Tak to jasne”.

W jednej ze zwrotek wymieniony został jeden z najważniejszych punktów Szczecina: „Zobacz co się dzieje/ Przy Portowej Bramie zamęt/ 30 stopni Celsjusza/ Susza, susza/ Ja dalej ruszam/ Razem ze mną moja dusza”.

”Styl nad style (Gloria)”

Na sam koniec postanowiłem zostawić jeden z najbardziej znanych kawałków eSeNUZetu – ”Styl nad style (Gloria)” – uznawany za pierwszy polski utwór nagrany w stylu braggadacio.

Tak jak w przypadku wcześniejszych utworów, również i w tym kawałku raperzy podkreślają swoje pochodzenie, o czym świadczą następujące wersy: „Nasz styl jest naprawdę (Co?)/ Zajebisty!/ Lepszy niż pierwsze miejsca z przebojów listy/ Wyższym swym lotem niż najwyższe góry/ Fundamentem mego stylu mego miasta mury”, „Nasz styl błyszczy na niebie jak poranna zorza/ eSeNUZet nasi ludzie duma Pomorza”.