„Takie opłaty są pobierane każdego roku od wielu lat i stanowią dość pokaźny przychód uczelni. Studenci, którzy często odchodzą z uczelni z przyczyn od siebie niezależnych jak np. sytuacja rodzinna, finansowa, zdrowotna, na odchodne otrzymują od uczelni wezwanie do zapłaty na spore kwoty” – czytamy w wiadomości od mieszkańca.
Zgodnie z art. 70 ust. 2 Konstytucji RP szkoły wyższe mogą wprowadzać odpłatne usługi, których lista znajduje się w art. 79 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Umundurowania jednak tam nie ma.
„Odszkodowanie zgodne z zarządzeniem Rektora”
Nowy mundur dla studentów Politechniki Morskiej to koszt od 1500 do 2500 złotych. Cena różni się od tego, czy jest szyty na miarę.
– Politechnika Morska w Szczecinie nie nakazuje studentom ponoszenia opłat za umundurowanie. Były student, który został skreślony z listy studentów lub zrezygnował ze studiów (ale nie absolwent), zobowiązany jest dokonać zwrotu kosztów, odpowiadających wartości umundurowania z uwzględnieniem jego zużycia, obliczonego proporcjonalnie do okresów użytkowania wynikających z Karty rozliczeniowej studenta – informuje rzecznik prasowa uczelni Anna Malec. – Student ma prawo także zwrócić nienoszony mundur, wówczas nie jest zobowiązany do zapłaty odszkodowania.
Jak podkreśla, nie jest to opłata za otrzymanie munduru, a „odszkodowanie zgodne z zarządzeniem Rektora w przypadku skreślenia z listy studentów lub rezygnacji ze studiów”.
– Student, który ukończy cały proces kształcenia (okres używalności umundurowania) nie jest obciążany żadnymi kosztami związanymi z mundurem, a uczelnia ponosi je w całości – tłumaczy Anna Malec. – Ponadto ze względów sanitarnych i wizerunkowych nie stosuje się praktyki przyjmowania używanych mundurów i ponownego wyposażania w nie innych studentów.
„Kontynuacja przepisów z lat 1970-2001”
Jak czytamy, „odmienna praktyka mogłaby spotkać się z zarzutem niegospodarności w zakresie finansów publicznych”.
– Tym bardziej iż jest ona kontynuacją przepisów prawa z lat 1970-2001, które w postaci zarządzeń właściwego ministra nakładały na uczniów i studentów szkół podległych właściwemu ministrowi, przerywających naukę na wniosek własny lub z ich winy, obowiązek uiszczenia kwoty odpowiadającej wartości umundurowania obliczonej za czas od dnia zaprzestania nauki do końca okresu używalności – dodaje rzecznik prasowa Politechniki Morskiej.
Obecnie pobieranie odszkodowania jest zawarte w wewnętrznych przepisach uczelni. – Zgodnie z ustawowo nabytą przez szkoły wyższe autonomią – podkreśla Anna Malec.
„Rezygnacja ze studiów jest jednym z uprawnień studenta”
Sprawą zainteresował się Rzecznik Praw Obywatelskich. Obecnie oczekuje na odpowiedzi od Departamentu Edukacji Morskiej w Ministerstwie Infrastruktury, który prowadzi nadzór nad uczelnią.
Wątpliwości RPO budzi m.in. praktyka uczelni polegająca na zobowiązywaniu osób trzecich (rodziców studentów) do ponoszenia opłat oraz sama zasadność wprowadzenia opłaty za umundurowanie przez publiczną szkołę wyższą.
„Przyznanie możliwości oddania nieużywanego munduru dotyczy wyłącznie wąskiej grupy studentów, którzy – jak można się domyślić – rezygnują ze studiów zaraz po ich podjęciu (nie pojawili się na żadnych zajęciach). Pozostałe osoby mają obowiązek noszenia munduru na zajęciach, zatem z oczywistych względów nie mogą go zwrócić. Rezygnacja ze studiów jest zaś jednym z uprawnień studenta, a podjęcie tej decyzji może mieć różne przyczyny, mające źródło niekoniecznie <z winy> studenta” – czytamy.
Co jeśli były student nie zapłaci?
– Takie sytuacje zdarzają się bardzo rzadko, jeśli jednak student uchyla się od wniesienia odszkodowania, sprawa jest kierowana na drogę sądową i prowadzona jest windykacja zgodnie z przepisami – informuje Anna Malec.
W latach 2020-2025 Politechnika Morska w Szczecinie skierowała dwie sprawy do sądu. Jedna została przez uczelnię wygrana, a druga czeka na wynik.
– Byli studenci mogą się także ubiegać o rozłożenie należności na raty. W latach 2020-2025 do uczelni wpłynęło 17 wniosków o rozłożenie na raty należności z tytułu odszkodowania za mundury od studentów skreślonych z listy studentów. Na wszystkie te wnioski wyrażono zgodę – dodaje Anna Malec. – Zasady przyjęte przez Politechnikę Morską w Szczecinie w zakresie pokrycia odszkodowania za niezrealizowany okres użytkowania umundurowania nie odbiegają od zasad stosowanych przez wszystkie publiczne uczelnie morskie w Polsce.
Komentarze
14