Fragmenty prawie 40 nagrobków odkryto na jednej z działek przy ulicy Niemierzyńskiej. Bazaltowe części pochodzą z dawnego drugiego Cmentarza Grabowskiego, który został zlikwidowany w latach 70. XX wieku. „Może ktoś planował zrobić z nich fundament. Pomysłów jest dużo” – gdyba dr Marek Łuczak, prezes Pomorskiego Towarzystwa Historycznego.

Do niecodziennego odkrycia doszło w poniedziałek po południu na terenie Rodzinnych Ogrodów Działkowych przy ulicy Niemierzyńskiej. Jeden z działkowiczów odnalazł na swojej działce zakopanych kilkadziesiąt XIX-wiecznych fragmentów nagrobków. O swoim znalezisku poinformował Marka Łuczaka.

– Nagrobki zostały zabrane z działki i przewiezione na Cmentarz Centralny w Szczecinie – informuje Łuczak. – To fragmenty prawie 40 nagrobków. Wstępnie udało się poskładać kilkanaście kompletnych bazaltowych głowic. Pracowaliśmy w burzy, więc do tematu wrócę w pogodny dzień. Pozostałe fragmenty wymagają przepisania inskrypcji, ustalenia personaliów zmarłych, pracy archiwalnej.

Jak to możliwe, że fragmenty blisko 40 nagrobków znalazły się na działce? Marek Łuczak przypuszcza, że mogły tam trafić w trakcie likwidacji drugiego Cmentarza Grabowskiego w latach 70. XX wieku. – Może ktoś planował zrobić z nich fundament. Pomysłów jest dużo – gdyba.

Obecnie udało się ustalić nagrobki Johanna Hermanna Kutznera (1845-1893), Ludwiga Ernsta Augusta Lüdtke (1867-1894), Hermanna Gustava Otto Weckert (1857-1892), Berthy Dorothei Wilhelmine Nürnberg z domu Paul (1834-1892).

– Dziękuję wszystkim, którzy pracowali dziś ze mną w nietypowych warunkach pogodowych oraz działkowiczom, którzy się ze mną skontaktowali. Wierzę, że dzięki tym działaniom uda się zwiększyć wiedzę o drugim Cmentarzu Grabowskim, dawnych mieszkańcach Grabowa oraz uda im się przywrócić należny szacunek – dodaje Marek Łuczak.

Drugi Cmentarz Grabowski został założony około 1820 roku. Decyzja o jego utworzeniu zapadła w momencie, kiedy przepełniona była już nekropolia przy ulicy Malczewskiego. Zajmował teren tuż za budynkami obecnego Technoparku i Technikum Technologii Cyfrowych przy ul. Niemierzyńskiej 17 – na początku niewielkich rozmiarów, z czasem zaczął rozrastać się w kierunku torów przy ul. Chopina.

W latach 70. XIX wieku nekropolię przejęło niezależne wówczas miasto Grabowo (dziś osiedle Szczecina). W latach 1976-1977 usunięto resztki pomników. Na jego terenie powstał Park im. Jacka Karpińskiego.