Jeśli najemcy złożą wnioski o wykup mieszkania komunalnego do 30 czerwca 2026 roku, będą ich obowiązywać stare zasady. Nawet jeśli zdecydują się na zakup za 5, 10 czy 15 lat. Dotyczy to zarówno najemców lokali komunalnych, jak i tych, którzy zdecydowali się na udział w programie „Mieszkanie za remont”.

O nowych propozycjach magistratu w ramach wykupu mieszkań komunalnych i przysługujących bonifikat rozmawiali radni z komisji ds. budownictwa i mieszkalnictwa. Na spotkanie przyszli także mieszkańcy, którzy wzięli udział w programie „Mieszkanie za remont”.

„Nie zdecydowałabym się na mieszkanie za remont…”

– Dlaczego lokale gotowe do zamieszkania, wyremontowane przez miasto, nie są rozgraniczone zasadami z lokalami wyremontowanymi przez mieszkańców? To dwie różne substancje z możliwością przejęcia – pytał pan Łukasz.

– Nie zdecydowałabym się na mieszkanie za remont, gdybym nie miała możliwości wykupu. Nie będzie też mnie nigdy obowiązywać bonifikata 95 procent. Nie chcę go wykupić za 20 lat, a za 5 lat – mówiła pani Adrianna.

Zastępczyni prezydenta miasta Anna Szotkowska wielokrotnie podkreśliła, że zasady nie zostaną zmienione dla najemców, którzy mają już podpisane umowy albo są w trakcie remontu mieszkania.

– Wszyscy najemcy, którzy złożą wnioski do 30 czerwca 2026 roku, skorzystają z tych bonifikat, które obowiązują na starych zasadach. To nie oznacza, że trzeba je wykupić do 30 czerwca 2026 roku. Sprzedaż lokalu nastąpi w momencie zgłoszenia gotowości – wyjaśnia.

Wysokość bonifikaty będzie maleć z roku na rok

Obecnie mieszkańcy wynajmujący lokale komunalne mogą skorzystać z czterech bonifikat przy ich wykupie – 95 procent wartości mieszkania, gdy wynajmują powyżej 20 lat; 85 procent przy wynajmie od 10 do 20 lat, 50 procent przy wynajmie 5-10 lat i 25 procent jeśli wynajmują mniej niż 5 lat.

To oznacza, że jeśli ktoś od ponad 20 lat wynajmuje mieszkanie warte np. 600 tysięcy złotych, może starać się o wykupienie go za 30 tysięcy złotych. Zasady te zmienią się jednak dla tych, którzy będą składać wnioski o wykup mieszkań od 1 lipca 2026 roku.

Kryterium czasu najmu nadal będzie obowiązywać, ale zmieni się wysokość bonifikaty. Będzie maleć z roku na rok – o 10 procent w przypadku wynajmu od 10 do ponad 20 lat i o 5 procent w przypadku wynajmu do 10 lat.

To oznacza, że jeśli wynajmujący od ponad 20 lat mieszkanie warte 600 tysięcy złotych będzie chciał je wykupić w 2030 roku, otrzyma 45 procent bonifikaty (zamiast 95 procent).

Bonifikaty tak, ale nie dla wszystkich

Zdaniem przewodniczącego komisji Andrzeja Radziwinowicza, obowiązujące bonifikaty są w niektórych przypadkach za wysokie.

– Dlaczego mamy zostawać przy tak wysokich bonifikatach dla mieszkańców, którzy są zamożni, którzy zarabiają powyżej przeciętnej i wykupują mieszkania komunalne za bezcen? – pytał. – Widzimy to już po pewnych ruchach, czynsze są weryfikowane i podwyższane do tych rynkowych. Dlaczego taki mieszkaniec ma kupić mieszkanie za nic?

Radny zaproponował, aby bonifikaty obniżyć o 50 lub 100 procent w przypadku przekroczenia określonych progów dochodowych.

– Jeśli 1-osobowe gospodarstwo osiąga dochód 5900 złotych netto, to bonifikatę, którą uzyska po 20 latach, obniżamy o 50 procent. Szansę na własne mieszkanie powinny mieć osoby, których nie stać na kredyt, na wynajem – zaznaczył.

„To kosmiczna promocja”

– Chyba warto podkreślić, czym powinien być zasób mieszkaniowy komunalny. Powinien dbać o tych mieszkańców, których zarobki nie pozwalają na wynajmowanie mieszkania na wolnym rynku. Nie może dochodzić do sytuacji, gdy bonifikaty są wykorzystywane przez osoby nie będące w grupie preferencyjnej. Nie dla nich jest zasób komunalny – dodał radny Przemysław Słowik.

Z jednej strony 95-procentowa bonifikata jest dla niego „kosmiczną promocją”, ale z drugiej uważa, że „zasady nie powinny być zmieniane w trakcie gry”.

– Dzisiejsza propozycja jest krokiem w dobrą stronę, aby uregulować to, co nie powinno mieć miejsca. Trudno mi wyobrazić sobie sytuację, w której mieszkaniec powinien mieć prawo do 95-procentowej bonifikaty – przyznał.

Zachowana ma zostać zasada pomniejszania bonifikat w przypadku zadłużenia lub umorzenia zaległości czynszowych oraz przy sprzedaży lokali wspólnych. Magistrat przewiduje także utrzymanie dodatkowej bonifikaty (10 procent) dla kombatantów i pionierów Szczecina.

Niektórzy najemcy mają podwyższane czynsze

Skąd przypuszczenia radnych, że niektórzy najemcy lokali komunalnych zarabiają za dużo jak na posiadanie prawa do lokalu komunalnego? Od 2019 roku miasto jest zobligowane ustawą do weryfikacji dochodów najemców.

– Przeprowadziliśmy 4 weryfikacje, w 30 procentach mamy przekroczenie dochodów, a co za tym idzie – naliczenie dużo wyższego czynszu – przekazała Anna Szotkowska.

Obecnie zasób mieszkaniowy miasta to 14 tysięcy lokali – nieco ponad 80 procentami zarządza Zarząd Budynków i Lokali Komunalnych, a pozostałymi – Szczecińskie TBS. Około 5 tysięcy jest wyłączonych ze sprzedaży, a kolejne 2 tysiące to lokale socjalne.