Seminarium towarzyszące wystawie "Lubinus mniej znany"

27.04.2018 (sobota), godz. 13.00 – 17.15

Galeria Wschodnia (wejście J)

wstęp wolny

Program:

13.00 Powitanie gości

13.15 – 14.00 Eilhard Lubinus – filolog

dr Agnieszka Borysowska, literaturoznawca, latynista, pracownik naukowy Książnicy Pomorskiej w Szczecinie

Eilhard Lubinus, współcześnie określany najczęściej mianem kartografa, był przez całe zawodowe życie nauczycielem akademickim, związanym z jedną uczelnią – Akademią Rostocką. Zwyczajem wykładowców swojej epoki publikował także pomoce dydaktyczne do nauki języków klasycznych (greki i łaciny). W okresie sprawowania funkcji profesora teologii (1605-1621) opracował ponadto edycje poszczególnych ksiąg Nowego Testamentu w trzech językach – greckim, łacińskim i niemieckim. Jak zgodnie uznają badacze, edycje te przyniosły uczonemu sławę nie przez wzgląd na zamieszczoną w nich egzegezę, lecz z uwagi na ich filologiczną precyzję, bowiem nawet w swoich pracach teologicznych pozostał Lubinus przede wszystkim filologiem.

14.00 – 14.45 Czy Lubinus był heretykiem dla swoich luterańskich współbraci?

prof. Piotr Urbański, neolatynista, historyk literatury, zastępca dyrektora Instytutu Filozofii Klasycznej na Uniwersytecie A. Mickiewicza w Poznaniu

Wśród licznych dyscyplin naukowych, jakimi zajmował się Lubinus, była również teologia. Jego najważniejsze dzieło w tym zakresie to Phosphorus, sive de prima causa et natura mali tractatus (Phosphorus, czyli traktat o pierwszej przyczynie i naturze zła), Rostock 1596. Pomimo tego, że dzieło stanowiło polemikę z ujęciem kalwińskim zagadnienia, uczony został pomówiony o kalwinizm i manicheizm przez Alberta Grauera. Swojemu polemiście teolog odpowiedział w następnym dziele. Owa polemika miała znaczenie nie tylko ściśle teologiczne, ale i polityczne. Luteranizm był bowiem jedyną religią, której wyznawanie było w Księstwie Pomorskim legalne, a wszelkie dyskusje teologiczne skierowane było przeciwko nie katolicyzmowi, ale kalwinizmowi. Ten stanowił niebezpieczeństwo również o charakterze politycznym, był bowiem identyfikowany (zwłaszcza nieco później, po roku 1613), jako wyznanie elektora brandenburskiego, który po prawdopodobnym wygaśnięciu dynastii Gryfitów mógłby się stać władcą Pomorza. Referat ma na celu prześledzenie argumentacji Lubinusa i przyczyn, dla których został pomówiony przez swych luterańskich współbraci o herezję.

14.45 – 15.15 Przerwa i poczęstunek

15.15 – 16.00 Amicus cartographorum. Mapy dedykowane Lubinusowi

prof. dr hab. Radosław Skrycki , historyk, członek PAN, Dyrektor Instytutu Stosunków Międzynarodowych na Uniwersytecie Szczecińskim

Eilhard Lubinus znany jest przede wszystkim jako autor wielkiej mapy Księstwa Pomorskiego; badacze nowożytnej łaciny i greki mogą go kojarzyć jako komentatora dzieł klasyków rzymskich. Tymczasem postać rostockiego kartografa była znana w największym ośrodku produkcji kartograficznej - Amsterdamie, a swoje mapy dedykowali mu tacy koryfeusze nowożytnej kartografii jak Petrus Kaerius czy Henricus Hondius. Referat ma przybliżyć autorów tych map i ich dzieła poświęcone Eilhardowi Lubinusowi.

16.00 - 16.15 Podsumowanie i zakończenie seminarium

16.15 - 17.15 Zwiedzanie wystawy „Lubinus mniej znany”

Partnerzy wydarzenia: Archiwum Państwowe w Szczecinie, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego i Książnica Pomorska w Szczecinie