Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen 16 września 2020 r. wygłosiła swoje pierwsze Orędzie o stanie Unii Europejskiej. Wskazała w nim perspektywę planu odbudowy Europy oraz wyjścia z kryzysu gospodarczego spowodowanego koronawirusem, problematyką zdrowia publicznego, migracji, zmian klimatycznych czy niedostatecznej cyfryzacji. Do rozmowy na temat refleksji po orędziu Ursuli von der Leyen zaprosiliśmy Rafała Kuligowskiego – eksperta grupy Team Europe – sieci współpracującej z Przedstawicielstwem Komisji Europejskiej w Polsce, adiunkta w Katedrze Administracji i Socjologii Akademii Pomorskiej w Słupsku.


Panie Rafale, dziękujemy za przyjęcie zaproszenia do udzielenia wywiadu. Na początek chciałabym poruszyć najpilniejszy obecnie temat działań Unii Europejskiej związanych z Covid-19. Jakie są priorytety Unii Europejskiej w celu wyjścia z kryzysu związanego z koronawirusem?

Pandemia wywołała nieprzewidywalne skutki zarówno w życiu społecznym, politycznym, ale przede wszystkim zdrowotnym oraz gospodarczym. Bez wątpienia kwestia wychodzenia z tego kryzysu jest priorytetem obecnej kadencji Komisji Europejskiej, ale także państw członkowskich. Komisja Europejska przesłała do konsultacji projekt wniosku w sprawie dostosowania zakresu i przedłużenia do 30 czerwca 2021 r. tymczasowych ram pomocy państwa, przyjętych 19 marca 2020 r., aby wesprzeć gospodarkę w kontekście pandemii koronawirusa. Komisja przesłała państwom członkowskim do konsultacji projekt wniosku. Zakłada on:

  • przedłużenie na obecnym poziomie obowiązujących przepisów tymczasowych ram pomocy państwa;

  • rozszerzenie zakresu tymczasowych ram pomocy państwa, z uwzględnieniem utrzymującej się niepewności gospodarczej i potrzeb przedsiębiorstw;

  • dostosowanie warunków dotyczących środków służących dokapitalizowaniu zgodnie z tymczasowymi ramami pomocy, w szczególności warunków wycofania się państwa z przedsiębiorstw, w których państwo było istniejącym udziałowcem przed dokapitalizowaniem.

Zdajemy sobie sprawę, że procedury wzmocnienia europejskiej gospodarki i ochrony ludności wymagają dużo czasu. Które z rozwiązań proponowanych w Orędziu o stanie Unii wygłoszonym przez Ursulę von der Leyen będą dla przeciętnego obywatela Unii Europejskiej najszybciej widoczne w życiu codziennym?

Odpowiem nieco przewrotnie. Zależy od tego, kto czym się interesuje, gdzie pracuje oraz z jakiego wsparcia korzysta. Na szczególnie pozytywną ocenę zasługuje wszechstronność zaplanowanych działań przez Unię Europejską, które mają bezpośredni wpływ na każdego Europejczyka. Młodzi będą koncentrować się na przemianie cyfrowej, ochronie środowiska, przedsiębiorcy na wsparciu w czasie kryzysu, a na przykład politolodzy na sprawach związanych z Brexitem oraz ściślejszą współpracą w ramach państw członkowskich. Jedno jest pewne, żyjemy w czasach zmieniającej się Europy. W którym kierunku będziemy podążać zależy od zaangażowania każdego obywatela Unii Europejskiej.

Na początku swojej kadencji Przewodnicząca Komisji Europejskiej zabiega o dbanie o ekologię. Jakie zmiany czekają nas w ramach wprowadzania koncepcji Europejskiego Zielonego Ładu? Założenie ograniczenia emisji CO2 o co najmniej 55 proc. do 2030 r. wydaje się być zabiegiem ambitnym, ale czy realnie osiągalnym?

Unia Europejska zawsze miała ambitne plany w tym zakresie. Przypomnijmy sobie Strategię Lizbońską z 2000 roku, czy też zaproponowane zmiany w 2010 roku. Oczywiście w większości przypadków nie udało się osiągnąć celu, ale lepiej stawiać ambitne założenia i próbować je dogonić, niż na początku wyzwania skreślać podjęcie wysiłków.

Zmiany klimatyczne stały się faktem. Jest to globalny proces i wymaga podjęcia działań na poziomie globalnym. Nikt chyba nie ma już wątpliwości co do tego, jaki wpływ na naszą planetę ma działalność człowieka. Czy założenia Zielonego Ładu są realne? Zależy od tego jaka będzie determinacja rządów państw członkowskich i siła opinii publicznej, z którą oczywiście się liczą.

Podsumowując już, które założenia planu odbudowy Europy zasługują za szczególną uwagę w kontekście obecnej sytuacji geopolitycznej w Polsce?

Każdy będzie miał pewnie zupełnie inną hierarchię założeń odbudowy Europy. W mojej ocenie najważniejsze jest odbudowanie wartości europejskich i przypomnienie obywatelom, z jakich powodów powstała Unia Europejska.

Niestety wpadliśmy w pewną rutynę. Jest to wina nas wszystkich. W szczególności nauczycieli, wykładowców, dziennikarzy... przestaliśmy mówić dlaczego przystąpiliśmy do Unii Europejskiej, przecież nie tylko dla dotacji. Polska poza Unią Europejską dla dzisiejszej młodzieży jest abstrakcją. Urodzili się w wolnej Polsce, w kraju należącym do wspólnoty europejskiej. Ciąży na nas obowiązek przypominania tego co jest najistotniejsze w budowaniu Zjednoczonej Europy – obszar bezpieczeństwa, praworządności, suwerenności, poszanowania różnic kulturowych, religijnych, a także szacunek dla każdego człowieka.

 

Wywiad przeprowadziła Agata Szwed – Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct – Szczecin

Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct – Szczecin

Europe Direct to sieć informacyjna zarządzana przez Komisję Europejską. Działa ona na terenie wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym również na terenie Polski. Mieszkańcy Szczecina mogą korzystać z jej usług już od 2013 roku. Wszystkich zainteresowanych informacjami nt. UE, w tym informacjami o funduszach europejskich, programach wymiany międzynarodowej młodzieży, lekcjami europejskimi w szkołach, zapraszamy do współpracy. Kontakt: Pl. Kilińskiego 3, 71-414 Szczecin, tel. + 48 91 421 12 61, http://www.europedirect-szczecin.eu/, https://www.facebook.com/edszczecin.