Piasek z pustyni, pył z areny Koloseum, a także fragment zabawki. M.in. z takich elementów stworzył swoje najnowsze prace Ryszard Górecki. Pierwsza tak duża ekspozycja dzieł tego twórcy, w czterech salach Muzeum Narodowego w Szczecinie – Muzeum Sztuki Współczesnej przy ul. Staromłyńskiej 1, została otwarta 10 września i będzie dostępna do końca października. W soboty wstęp na nią jest bezpłatny.


Powrót po 20 latach

– Artysta miał już jedną wystawę w Szczecinie, w 2000 roku, w galerii Amfilada mieszczącej się w Willi Lentza – mówi Magdalena Lewoc, kurator aktualnej ekspozycji. – Teraz wraca do naszego miasta z bardzo dużą prezentacją retrospektywną. Dzieła te pochodzą z kilku galerii, m.in. ze zbiorów BWA w Zielonej Górze czy toruńskiej Wozowni, a część z nich zostanie pokazana premierowo – dodaje.

Ryszard Górecki jest absolwentem WSP w Zielonej Górze (obecnie Uniwersytet Zielonogórski). W latach 1980–2002 stworzył i prowadził Galerię Prowincjonalną w Słubicach oraz galerię Art in CP w Collegium Polonicum UAM. W 1994 roku otrzymał Paszport Polityki w kategorii „sztuki wizualne”. Osiem lat później wyemigrował do Berlina, gdzie obecnie mieszka i tworzy.

Artysta często posługuje się językiem mediów elektronicznych, współczesnej reklamy i kultury logotypu. Funkcjonujące już znaki i obrazy wyciąga z oryginalnych kontekstów, układając w nowych, unikatowych konfiguracjach.

Bezdomna myśl i spaliny z czołgu

Jego najnowsze dzieła, m.in. nawiązujące do stylu piktogramów, zostały zgromadzone w pierwszej z sal. Autor wykorzystuje takie materiały jak piasek z pustyni w Omanie, spaliny z czołgu, proch karabinowy, fragment barierki policyjnej z miejsca zamachu w Berlinie, kawałek dziecięcej zabawki znalezionej nad sypialnią Adolfa Hitlera w tym samym mieście, śnieg z Himalajów czy pył z areny Koloseum w Rzymie. Te bardzo nacechowane emocjonalnie elementy wyjęte z rzeczywistości pozaartystycznej wpływają znacząco na recepcję prac (powstałych w latach 2018-2021). Ich tytuły są dość intrygujące i nieszablonowe. To m.in. „Bezdomna myśl przemierzająca samotne puste wieczności”, „Rozkoszuj się absurdalnością naszego świata”. Są to m.in. cytaty czy fragmenty rozmów zasłyszanych przez Góreckiego w podróży.

Armia z opakowań po pizzy

Na wystawie zobaczymy też m.in. cykl miniatur „Malarze”. Autor wykorzystał w nim instrukcje montażu mebli z IKEA, ukazując postacie, które zamiast śrubokrętów i innych narzędzi posługują się pędzlami i tworzą swoje „obrazy”.

Ważną część wystawy stanowi wybór prac z bardzo obszernego cyklu „Pizza Soldiers” – w formie kolaży na płótnie i papierze. Ta nietypowa armia została wycięta z opakowań po pizzy i przy zastosowaniu metody kolażu umieszczona w zaskakujących, wręcz humorystycznych sceneriach.

– To są sylwetki żołnierzy, których wysyłam w absurdalne misje wojskowe, a nawet w kosmos. Współczesne mundury polowe kojarzyły mi się ze strukturą i różnorodnością pizzy i dlatego sięgnąłem po takie tworzywo. Potraktowałem ten temat w sposób stricte ironiczny, ponieważ jestem pacyfistą i dlatego próbuję w ten sposób ośmieszyć trochę militaryzm i wojskowość – mówi Ryszard Górecki.

Polacy w mitach Czarnej Afryki i inne bestsellery

Jeszcze więcej humoru pojawia się w pracach, które są serią dziewięciu okładek do książek z nieistniejącego wydawnictwa „Niewidzialny znak”. Ich uzupełnieniem są plakaty reklamujące te fikcyjne publikacje, m.in. „Zwierzęta w Powstaniu Warszawskim”, „Polacy w mitach Czarnej Afryki” czy „Wojna jest piękna”, które mają być komentarzem do wielkiej liczby bardzo poczytnych w ostatnich latach książek ukazujących sensacyjne kulisy wydarzeń wojennych czy nieznane szczegóły biografii znanych postaci.

Propozycja warsztatowa dla dzieci

Wystawę „Pizza Soldiers” można oglądać do 31 października. Towarzyszą jej warsztaty dla dzieci w wieku 6‒10 lat realizowane w ramach nowego cyklu edukacyjnego „Muzeum Sztuki – kurs plastyczny dla dzieci”. To kurs pod hasłem „Fotomontaże i kolaże” (24 października 2021, godz. 12.00‒14.00). Celem ma być zabawa ze sztuką współczesną, a jego uczestnicy, inspirując się twórczością Ryszarda Góreckiego, poznają różnorodne techniki twórcze oraz będą się starali wykonać prace ze znalezionych, odzyskanych i wtórnie wykorzystanych fragmentów starych broszur, opakowań itp. Prowadzenie: Agata Kamińska, zapisy: a.kaminska@muzeum.szczecin.pl.