„Od słupa do traktatu” to tytuł lekcji historii organizowanych 1 marca przez Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego w ramach projektu Centrum Dialogu Przełomy. Tematem lekcji będzie historia granicy polsko-niemieckiej w latach 1945-1990.

 

W dniu 27 lutego 1945 roku polscy żołnierze z 6. Samodzielnego Batalionu Pontonowo-Mostowego, po zwycięskiej walce o tzw. przyczółek czeliński, postawili w Czelinie pierwszy słup graniczny nad Odrą, z napisem „Granica Państwa Polskiego”. W związku z przypadającą w tym roku 68. rocznicą tego wydarzenia 2 marca w Gminie Mieszkowice odbędą się obchody jubileuszowe, które obejmować będą m.in. uroczystości patriotyczne, konferencję historyczną pt. „Nadodrzańskie spotkania z historią” oraz inscenizację wydarzeń z 27 lutego 1945 roku.

W przeddzień obchodów - 1 marca 2013 roku, w Szczecinie odbędzie się lekcja historii i demokracji dla młodzieży ponadgimnazjalnej z województwa zachodniopomorskiego zatytułowana.: „Granica – od słupa do traktatu”.

W lekcjach weźmie udział młodzież licealna z Gryfina, Świdwina i Białogardu. Po raz pierwszy w powojennej historii formacji granicznych licealiści będą mieli okazję wejść na teren Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie. Zwiedzą lapidarium, w którym znajdują się m. in. zrekonstruowane słupy graniczne z różnych okresów, w tym kopia tego, który został wbity w Czelinie przez polskich żołnierzy 2 marca 1945 r. O znakach granicznych opowie młodzieży mjr Andrzej Klebeko z ASG, będzie on także przewodnikiem po Wirtualnym Muzeum Polskich Formacji Granicznych – na wirtualną wycieczkę zabierze licealistów w budynku ASG. Młodzież będzie mogła zobaczyć też Izbę Pamięci, w której znajduje się wiele pamiątek – przedmiotów, dokumentów i zdjęć, związanych z historią pograniczników. O eksponatach opowie Miłosz Filipowiak.

Po spotkaniu w ASG młodzież przejedzie do siedziby Sejmiku Samorządowego Województwa Zachodniopomorskiego. Tam o godz. 13.00 odbędzie się prelekcja na temat kształtowania się granicy polsko-niemieckiej po 1945 r. – o najważniejszych wydarzeniach z tamtych czasów opowie dr Wojciech Wichert. Prelekcji towarzyszyć będzie prezentacja przygotowana przez Jana Skolimowskiego.

Na zakończenie o znaczeniu Polsko-Niemieckiego Traktatu Granicznego i o tym, co podpisanie dokumentu zmieniło w stosunkach polsko-niemieckich, opowie licealistom dr Marek Tałasiewicz, dziś przewodniczący Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego, a w 1990 r. wojewoda szczeciński i przewodniczący Międzyrządowego Komitetu Współpracy Przygranicznej Polski i Niemiec.

Ponieważ 1 marca jest dniem pamięci o żołnierzach wyklętych, swój pobyt w Szczecinie młodzież zakończy zwiedzeniem wystawy plenerowej na temat „wyklętych” przygotowanej przez IPN. O wystawie opowie dr Marcin Stefaniak, dyrektor szczecińskiego oddziału IPN.

Nietypowe lekcje historii od kilku lat organizuje Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego w ramach projektu Centrum Dialogu Przełomy. W ostatni piątek na temat pomocy charytatywnej, płynącej z Zachodu do Polski na początku lat 80., licealistom z Białego Boru, Szczecinka, Chojny i Gryfina opowiadali świadkowie historii – prof. Teresa Dziembowska i prof. Seweryn Wiechowski. Lekcje odbyły się w podziemiach kościoła oo. jezuitów w Szczecinie, gdzie tuż po wprowadzeniu stanu wojennego rozpoczął działalność Biskupi Komitet Pomocy.