Chcąc zapewnić sobie godne życie na emeryturze, warto na nią zawczasu oszczędzać. W Polsce funkcjonują systemy oszczędzania i inwestowania środków z myślą o jesieni życia seniorów. Między innymi działają konta emerytalne IKE i IKZE. Systematyczna wpłata środków na takie rachunki powoduje, że można odłożyć całkiem sporą sumę, a dodatkowo pieniądze te są inwestowane przez wybrane instytucje zarządzające. Sprawdź, jak realizować zwrot środków z IKE i IKZE najkorzystniej dla oszczędzającego.

Oszczędzanie na IKE i IKZE

Długofalowe oszczędzanie, a przy tym inwestowanie w wybranym trybie zapewnia zarówno IKE, jak i IKZE. Skróty te oznaczają Indywidualne Konto Emerytalne oraz Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. Na IKE można oszczędzać pieniądze i inwestować środki, a przy tym korzystać z ulgi podatkowej. Od pieniędzy tych nie są naliczane ani podatek dochodowy, ani podatek od zysków kapitałowych, nazywany podatkiem Belki.

Natomiast przy odkładaniu pieniędzy na IKZE można uniknąć obu tych danin, ale wypłata środków z IKZE pociąga za sobą konieczność odprowadzenia zryczałtowanego podatku w wysokości 10 proc. wszystkich zgromadzonych pieniędzy na IKZE. Prócz tego oszczędzający mogą korzystać już od pierwszego roku od założenia konta zabezpieczenia emerytalnego z ulgi podatkowej. Polega ona na możliwości obniżenia kwoty podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych wysokością wpłat rocznych. Nie mogą one być dokonywane w sposób dowolny – obowiązują limity.

Limity wpłat na IKE i IKZE

W przypadku Indywidualnych Kont Emerytalnych kwota limitu wpłat wynosi 300 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Aktualnie w 2023 roku limit IKE wynosi 20 805 zł. Natomiast w przypadku IKZE:

  • 1,2-krotność przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok - podstawowy limit wpłat na IKZE obowiązujący wszystkich posiadaczy takich kont, którzy nie prowadzą działalności.
  • 1,8-krotność przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok – dla przedsiębiorców.

W 2023 roku jest to 8322 zł dla wszystkich i 12 483 zł dla prowadzących działalność gospodarczą.

Zwrot środków z IKZE – warunki uniknięcia opodatkowania

Pomimo faktu, że w wielu przypadkach oszczędzanie na IKZE będzie zwolnione od podatku dochodowego i podatku od zysków kapitałowych, nie zawsze tak się stanie. Wszystko zależy od tego, kiedy zostanie dokonana wypłata środków.

Konieczności zapłaty podatku dochodowego nie będzie, jeśli oszczędzający wycofa środki z IKZE po ukończeniu 65. roku życia, a przy tym będzie dokonywał wpłat przez co najmniej 5 lat. Analogicznie, przy zwrocie wszystkich wpłaconych środków przed 65. rokiem życia naliczony będzie podatek dochodowy według właściwej dla podatnika stawki. Przedwczesna wypłata nie może być wykonywana w transzach.

Całkowity czy częściowy zwrot z IKZE?

O ile zwrot z IKZE dokonywany jest po 65. roku życia właściciela, może być dokonany w całości, czyli w ramach jednorazowej wypłaty, ale i w ustalonych częściach – w ratach przez minimum 10 kolejnych lat, chyba że oszczędzający miał swoje konto krócej.

Na czym polega wypłata transferowa z IKZE?

Istnieje możliwość realizacji wypłaty środków w ramach transferu. Polega to na przeniesieniu pieniędzy z IKZE do innej instytucji prowadzącej konto, z którą oszczędzający zawarł umowę. Nie ma możliwości wypłaty transferowej, czyli przeniesienia środków na IKE czy PPK lub PPE.

Jak dokonać wypłaty z IKE bez podatku?

Z IKE również możemy dokonać zwrotu środków bez podatku Belki i podatku dochodowego, jeśli wypłata zostanie dokonana po ukończeniu przez oszczędzającego 60. roku życia lub 55 lat, o ile nabędzie w takim wieku uprawnienia emerytalne. Zwolnienie będzie znajdowało zastosowanie, jeśli oszczędzający dokona:

  •  wpłat na IKE przez co najmniej 5 dowolnych lat kalendarzowych LUB
  •  wpłaty ponad połowy wartości wszystkich wpłat na IKE nie później niż na 5 lat przed dniem złożenia wniosku o dokonanie wypłaty.

W przeciwnym wypadku nie można uniknąć odprowadzenia podatku od zysków kapitałowych od środków zgromadzonych na IKE.