Gdzie i kiedy?
wtorek, 4 września 2012, 15:00
Za ile?
Zabytki archeologiczne są źródłem wiedzy nie tylko o czasach, z których pochodzą, lecz także o tych, w których je odkrywano, a ich losy często splatają się z najnowszą historią regionu. Chcielibyśmy zaprezentować Państwu wystawę opowiadającą, w formie symbolicznej, o dziejach najstarszej części szczecińskiej kolekcji starożytności pomorskich. Była ona gromadzona w Szczecinie od pierwszej połowy XIX wieku aż po pierwszą połowę lat czterdziestych XX wieku. Na ekspozycji zaprezentowane zostaną te spośród pomorskich zabytków archeologicznych, które odbyły najdłuższą wędrówkę, zanim po wielu latach trafiły ponownie do „macierzy miast pomorskich”.

Początki systematycznego tworzenia regionalnej kolekcji archeologicznej sięgają lat dwudziestych XIX stulecia, które nazywane jest niekiedy, z racji upowszechniania wiedzy o przeszłości, „wiekiem historii” – okresem rozbudzenia zainteresowań dziejami kultury Pomorza. Przez kilkadziesiąt lat zbiory były przechowywane w Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie. W 1912 roku umieszczono je w nowo wybudowanym gmachu muzealnym przy Wałach Chrobrego, gdzie od 1913 roku były eksponowane. Po dwunastu latach rozpoczął się kolejny exodus kolekcji, która zasiliła tworzone w Szczecinie muzeum gromadzące zbiory regionalne kultury dawnej. W okresie drugiej wojny światowej, w związku z zagrożeniem atakami lotniczymi, najcenniejsze zabytki, a wśród nich eksponaty archeologiczne, zostały ewakuowane i zabezpieczone w kilkudziesięciu miejscach na obszarze całej ówczesnej Prowincji Pomorze. Dopiero w latach sześćdziesiątych XX wieku dotarły do szczecińskich muzealników informacje, iż część zabytków archeologicznych ocalała z zawieruchy wojennej i znajduje się w Stralsundzie. Niemal w tym samym czasie rozpoczęły się starania o dokonanie ich wymiany, w ramach której strona polska przekazać miała przedwojenne zbiory szczecińskie z odkryć archeologicznych w obecnych granicach Niemiec, a strona niemiecka znaleziska z terytorium w aktualnych granicach Polski. Po wieloletnich staraniach oraz negocjacjach prowadzonych na szczeblu dyplomatycznym, wymiana została zrealizowana w 2009 roku.
Wystawa poprzedzona została pokazem zorganizowanym w Muzeum Narodowym w Szczecinie tuż po zakończeniu wymiany. Na kanwie tego pokazu powstał projekt ekspozycji czasowej poszerzonej o multimedialną prezentację umożliwiającą zapoznanie się z całą kolekcją, okolicznościami odkrycia poszczególnych zabytków ukazanych również na fotografiach i uporządkowanych w układzie chronologicznym oraz według miejsc pochodzenia. Bezpośrednio na wystawie zaprezentowana będzie część zbiorów, które dobrane zostały pod kątem różnorodności form i kategorii znalezisk datowanych od epoki kamienia, po wczesne średniowiecze. Będzie można obejrzeć zarówno skarby, jak i przedmioty z wyposażenia pochówków, a także inne znaleziska odkryte w rozmaitych okolicznościach. Eksponaty nie będą jednak uporządkowane wedle kryteriów archeologicznych – wieku, wybranej problematyki pradziejowej czy kontekstu lub miejsca znalezienia – uwzględnionych w strefie multimedialnej. Ich układ w sposób symboliczny naśladuje ewakuacyjny rozkład zabytków w skrzyniach-witrynach, które obustronnie przebijają mur, metaforycznie przełamując zaszłości w dziedzinie dóbr kultury w stosunkach polsko-niemieckich.
Wystawa będzie prezentowana od 4 września 2012 roku do 24 lutego 2013 roku w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Szczecinie, a następnie zabytki opuszczą Szczecin, aby udać się w wystawienniczą wędrówkę po Polsce.

www.muzeum.szczecin.pl
www.facebook.com/muzeum.szczecin

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Zachodniopomorskiego współprowadzona przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

 

patronat medialny: Archeologia Żywa

Kurier Szczeciński

Polskie Radio Szczecin

Telewizja Pomerania

Echo Szczecina

nachStettin.com

wSzczecinie.pl