Dokładnie 60 lat temu Kino Kosmos otworzyło swoje podwoje dla szczecinian. To był pierwszy obiekt użyteczności publicznej wybudowany po wojnie w naszym mieście. Huczne świętowanie 60. „urodzin” Kosmosu to jedna z atrakcji Westivalu Architektury, który już dziś rozpoczyna się w Szczecinie. Festiwal potrwa aż do 27 października, a udział w zaplanowanych wydarzeniach jest bezpłatny.

Kino Kosmos służyło szczecinianom przez 44 lata. W 2003 roku, nie wytrzymując konkurencji z nowoczesnymi multipleksami, zostało zamknięte. Mimo to oryginalny gmach ocalał, a od 2007 roku jest najmłodszym szczecińskim zabytkiem. Obecnie trwają prace remontowe, a zgodnie z zapowiedziami inwestorów, wiosną 2020 roku Kosmos odrodzi się jako multifunkcjonalna przestrzeń dla wydarzeń kulturalnych. Tymczasem czas na świętowanie jego 60. urodzin. Co prawda Kino Kosmos zostało otwarte 7 listopada 1959 roku, ale imprezę urodzinową zaplanowano w najbliższą sobotę, 19 października, w ramach rozpoczynającej się właśnie 13. edycji Westivalu Architektury. W programie znalazły się m.in.: plenerowy koncert bębniarskiej baterii Bloco Pomerania, warsztaty dla najmłodszych, prezentacje i wykłady oraz projekcja filmu o śląskich „braciach” Kosmosu. Nie zabraknie oczywiście urodzinowego tortu oraz poczęstunku „po szczecińsku”, czyli pasztecików i barszczu. Początek o godz. 15:00. Szczegółowy program obchodów publikujemy pod tym tekstem.

Poza urodzinowymi atrakcjami w Kosmosie odbędzie się większość wydarzeń zaplanowanych w ramach Westivalu Architektury, któremu w tym roku towarzyszy hasło „Kosmospolis. Przyszłość miast”. Między 15 a 27 października w legendarnym kinie będą miały miejsce m.in.: wystawy, wykłady, prezentacje, prelekcje, dyskusje, projekcje filmowe czy warsztaty dla najmłodszych.

Miasta przyszłości

Osią trzynastej edycji festiwalu jest wystawa „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”. Szczecin to jej trzeci przystanek w Polsce – po prezentacjach w warszawskim Pawilonie Architektury „Zodiak” oraz poznańskim „Bałtyku”. Wystawa przygotowana przez Duński Instytut Kultury w Warszawie stanowi przegląd wyzwań, przed którymi stoi obecnie świat oraz nowych możliwości budowania wspólnej przyszłości w sposób zrównoważony, zarówno w Danii, jak i w innych krajach. „Future Living…” koncentruje się na kilku z siedemnastu Celów Zrównoważonego Rozwoju ogłoszonych w ramach agendy Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), w których urbanizacja, klimat i jakość życia wskazane zostały jako jedne z najważniejszych globalnych wyzwań. Wystawę „Future Living. Duńskie miasta przyszłości” będzie można oglądać w Centrum Kosmos Art&Business przez cały czas trwania Westivalu (godziny otwarcia w szczegółowym programie poniżej).

Prezentacje, wykłady i spotkania

Sednem szczecińskiego festiwalu architektury są spotkania oraz prezentacje z udziałem znakomitych gości. Pierwszy z bloków tematycznych – BOTTOM UP będzie poświęcony oddolnemu kształtowaniu wspólnych przestrzeni na przykładach z Polski oraz Danii. Punktem wyjścia do prezentacji i otwartej dla publiczności dyskusji będzie publikacja „Rewitalizacja. Podejście partycypacyjne”, w której znawcy zagadnienia udowadniają, że rewitalizacja przestrzeni może być skuteczna jedynie wtedy, gdy jest realizowana z myślą o mieszkańcach i z ich aktywnym udziałem. Podczas spotkania dr Joanna Frątczak-Müller opowie o „Duńskim modelu rewitalizacji”, dr Dorota Bazuń wygłosi odczyt zatytułowany „Rewitalizacja w Polsce. Dobre i złe praktyki”, a dr hab. Mariusz Kwiatkowski, prof. UZ „Spacer badawczy – potencjały i ograniczenia”. Wszyscy prelegenci tworzą Pracownię Spójności Społecznej w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Kolejny z bloków – KOSMOS: ROCZNIK 1959 poświęcony będzie oczywiście oryginalnemu gmachowi Kina Kosmos oraz architekturze modernistycznej. Swoistą kontynuacją tematu będzie późniejsza prezentacja akcji „Ratujmy mozaiki” prowadzonej przez Fundację Architektury. O swoich doświadczeniach opowie jedna z inicjatorek programu – Karolina Andrzejewska-Batko.

Zgodnie z hasłem 13. Westivalu Architektury kolejny blok poświęcony będzie FUTUROLOGII W PROJEKTOWANIU. Ten cykl prezentacji został przygotowany przez Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki. „Jak będziemy mieszkać w roku 2000?” – zastanawiali się architekci w latach 70-tych, dyskutując alternatywne wizje rozwoju urbanistycznego kraju w trakcie obrad komitetu „Polska 2000” Polskiej Akademii Nauk. Po kilkudziesięciu latach uczestnicy Westivalu przyjrzą się tym wizjom na nowo, sprawdzając, na ile słuszne okazały się prognozy, z którymi ze zdiagnozowanych problemów nadal się mierzymy i jakie nowe wyzwania przynosi nam przyszłość. Czy współcześni architekci i urbaniści mają jeszcze odwagę projektować w wielkiej skali? Czy są w stanie zaradzić problemom planety? Jak projektować miasta w epoce degrowth? Gośćmi bloku będą m.in.: Edwin Bendyk, arch. Jacek Damięcki, Anna Molenda. Blok poprowadzi historyczka sztuki i architektury, kuratorka Aleksandra Kędziorek.

Do następnego z cykli – ESTETYKA MIASTA – NOWE TRENDY W CHAOSIE wprowadzi plenerowa ekspozycja „Choroby miejskie” oraz prezentacja jej autorki Sabiny Wacławczyk. W programie także prezentacja poświęcona „Metamorfozom miejskim i socjologii designu”. Całość zwieńczy otwarta dyskusja.

Ostatnim ze spotkań ARCHITEKTURA PO DUŃSKU będzie prezentacja jednego ze słynnych duńskich biur architektonicznych. Spotkanie dedykowane będzie branżowcom – środowisku architektów, ale nie zabraknie miejsca także dla sympatyków i ciekawych tematu. Jak zaznaczają organizatorzy, trwają jeszcze ostateczne ustalenia z jednym z wiodących na duńskim rynku biur architektonicznych. Nazwa zostanie zaprezentowana po oficjalnym potwierdzeniu ich udziału w Westivalu.

Westivalowe kino

Kolejnym nośnikiem westivalowych myśli jest sztuka filmowa. W tym roku projekcje odbędą się w niezwykle symbolicznej przestrzeni, nieczynnego już od szesnastu lat, Kina Kosmos. Pierwszego dnia Westivalu na ekranie będzie można zobaczyć filmy dopełniające narrację wystawy głównej „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”. Ciekawie zapowiada się głośny „ARCHIKOSMOS” w reżyserii Marcina Zasady i Marcina Nowaka. To film dokumentalny o katowickiej powojennej architekturze modernistycznej i o tym, jak era kosmicznych odkryć inspirowała śląskich architektów. W ubiegłym roku obraz ten został nagrodzony prestiżową „Award of Exellence” na festiwalu Hollywood International Independent Documentary Awards, a wcześniej także na Lund Architecture Film Festival w Szwecji, Queen Palm International Film Festival w Stanach Zjednoczonych, Lift-Off Film Festival w Sydney oraz Oniros Film Awards we Włoszech.

Kolejny cykl pokazów ucieszy i zaskoczy kilka pokoleń szczecinian – tych starszych i najmłodszych. Wiedzeni legendą i świetnością dawnego Kosmosu organizatorzy zapraszają na trzy nostalgiczne wieczory z… Panem Kleksem! Po kilkudziesięciu latach do Kosmosu wrócą kultowe filmy „Akademia Pana Kleksa”, „Podróże Pana Kleksa” oraz „Pan Kleks w Kosmosie”.

Spacery ze znanym miejskim przewodnikiem

Jak co roku Westivalowi towarzyszyć będą architektoniczne spacery z alternatywnym przewodnikiem miejskim Przemkiem Głową. Zgodnie z hasłem tegorocznej edycji, spacerowy szlak będzie prowadził przez kolejne futurystyczne przykłady szczecińskiej architektury – to wycieczka zatytułowana „W poszukiwaniu kosmicznej architektury”. W nawiązaniu do najsłynniejszej szczecińskiej mozaiki Przemek Głowa zaproponuje także swoistą eksplorację kolejnych przykładów tej wyjątkowej sztuki zdobienia.

Księgarnia w dawnym kinie

Przez cały czas trwania 13. Westivalu Architektury w hallu Kina Kosmos będzie działać tematyczna księgarnia, na półkach której staną publikacje poświęcone architekturze i teorii miasta. Jak zapowiadają organizatorzy, obecne będą, często trudno dostępne, publikacje wydawnictw podejmujących tematykę architektury oraz przestrzeni miasta. Będzie można znaleźć także propozycje dla branżowców oraz czasopisma (także archiwalne numery). Znakomita większość publikacji ma być sprzedawana w promocyjnych cenach. (Godziny otwarcia w szczegółowym programie poniżej)

Zabawa nie z tej ziemi

Weekendowe wydarzenia Westivalu wieńczyć będą nieformalne spotkania towarzyskie, czyli „After party Nie z Tej Ziemi”.

Westival Architektury to unikatowa inicjatywa Stowarzyszenia Architektów Polskich Oddział Szczecin (SARP Szczecin). Jest jednym z najstarszych i najważniejszych w Polsce przedsięwzięć dedykowanych sztuce architektury, oraz wnikliwemu i wszechstronnemu spojrzeniu na miasto, nie tylko w kontekście architektonicznym czy urbanistycznym, ale przede wszystkim społecznym.

PROGRAM 13. WESTIVALU ARCHITEKTURY:

15 PAŹDZIERNIKA | WTOREK

19.00 | Centrum KOSMOS

KOSMOSPOLIS. PRZYSZŁOŚĆ MIAST

– Inauguracja 13. WESTIVALU ARCHITEKTURY 2019 – KOSMOSPOLIS. PRZYSZŁOŚĆ MIAST

– Otwarcie wystawy głównej „FUTURE LIVING. DUŃSKIE MIASTA PRZYSZŁOŚCI”. Wystawa pod patronatem Duńskiego Instytutu Kultury w Warszawie

– Oprowadzanie kuratorskie po wystawie

20.30 | Kino Kosmos

Projekcja filmów towarzyszących wystawie

21.00| Kino KOMOS

After Party „Nie z Tej Ziemi”

16 PAŹDZIERNIKA | ŚRODA

13.00 – 18.00 | Centrum KOSMOS

Wystawa „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”

13.00 – 18.00 | Kino KOSMOS

Księgarnia Westivalu

17 PAŹDZIERNIKA | CZWARTEK

13.00 – 18.00 | Centrum KOSMOS

Wystawa „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”

13.00 – 18.00 | Kino KOSMOS

Księgarnia Westivalu

18 PAŹDZIERNIKA | PIĄTEK

13.30– 18.30 | Centrum KOSMOS

Wystawa „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”

13.30 – 18.30 | Kino KOSMOS

Księgarnia Westivalu

18.30 | Kino KOSMOS

BOTTOM UP – REWITALIZACJA. PODEJŚCIE PARTYCYPACYJNE

Oddolne kształtowanie wspólnych przestrzeni w Danii i w Polsce

– Duński model rewitalizacji | Joanna Frątczak-Müller

– Rewitalizacja w Polsce. Dobre i złe praktyki | Dorota Bazuń

– Spacer badawczy – potencjały i ograniczenia | Mariusz Kwiatkowski

– Dyskusja z udziałem publiczności i zaproszonych gości

20.00 | Kino KOSMOS & dziedziniec

After Party „Nie z Tej Ziemi”

19 PAŹDZIERNIKA | SOBOTA

11.00 | Zbiórka: KOSMOS Dziedziniec

Westivalowe spacery Przemka Głowy

11.00 | Kino KOSMOS

Westivalowe warsztaty dla dzieci

11.00 – 18.30 | Centrum KOSMOS

Wystawa „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”

11.00 – 18.30 | Kino KOSMOS

Księgarnia Westivalu

15.00 | Kino KOSMOS + Dziedziniec

URODZINY KOSMOSU

– Koncert plenerowy: BLOCO POMERANIA

– Gry i zabawy dla najmłodszych

– Urodzinowy tort oraz poczęstunek (barszcz & pasztecik)

16.00 | Kino KOSMOS

KINO KOSMOS: ROCZNIK 1959

– Modernizm lat powojennych: obiekty użyteczności publicznej | Piotr Fiuk

– Forma, funkcja i idea. Adaptacja architektury modernistycznej do nowych programów funkcjonalnych | Błażej Ciarkowski

18.15 | Kino KOSMOS

KOSMOPOLIS: JAK MIELIŚMY/BĘDZIEMY MIESZKAĆ W PRZYSZŁOŚCI?

Współorganizator: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki (NIAiU)

Prezentacje oraz dyskusja z udziałem publiczności oraz zaproszonych gości

Goście: EDWIN BENDYK, JACEK DAMIĘCKI, ANNA MOLENDA

Prowadzenie: ALEKSANDRA KĘDZIOREK

20.30 | Kino KOSMOS

– Wprowadzenie merytoryczne do filmu

– Projekcja filmu „ARCHIKOSMOS” | Reżyseria: Marcin Zasada, Marcin Nowak

21.00 | Kino KOSMOS

After Party „Nie z Tej Ziemi”

20 PAŹDZIERNIKA | NIEDZIELA

11.00 | Zbiórka: KOSMOS Dziedziniec

Westivalowe spacery Przemka Głowy

11.00 – 18.30 | Centrum KOSMOS

Wystawa „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”

11.00 – 18.30 | Kino KOSMOS

Księgarnia Westivalu

22 PAŹDZIERNIKA | WTOREK

13.00 – 18.00 | Centrum Kosmos

Wystawa „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”

13.00 – 18.00 | Kino Kosmos

Księgarnia Westivalu

17.00 | Muzeum Narodowe w Szczecinie przy Wałach Chrobrego

Oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Niesamowita Słowiańszczyzna. Sławomir Lewiński” (Sławomir Lewiński – rzeźbiarz, współautor mozaiki na elewacji Kina Kosmos)

Prowadzenie: dr Szymon Piotr Kubiak, kurator wystawy

19.00 | Kino Kosmos

Projekcja filmu „Akademia Pana Kleksa”

23 PAŹDZIERNIKA | ŚRODA

11.00 – 18.30 | Centrum Kosmos

Wystawa „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”

11.00 – 18.30 | Kino Kosmos

Księgarnia Westivalu

19.00 | Kino Kosmos

Projekcja filmu „Podróże Pana Kleksa”

24 PAŹDZIERNIKA | CZWARTEK

11.00 – 18.30 | Centrum Kosmos

Wystawa „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”

11.00 – 18.30 | Kino Kosmos

Księgarnia Westivalu czyli książka & kawa

18.00 | Kino KOSMOS

RATUJMY MOZAIKI

Prezentacja akcji Fundacji Architektury: Karolina Andrzejewska-Batko

19.00 | Kino KOSMOS

Projekcja filmu „Pana Kleks w kosmosie”

25 PAŹDZIERNIKA | PIĄTEK

11.00 – 18.30 | Centrum KOSMOS

Wystawa „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”

11.00 – 18.30 | Kino KOSMOS

Księgarnia Westivalu

19.00 | Kino KOSMOS

ARCHITEKTURA PO DUŃSKU– SPOTKANIE PROFESJONALISTÓW

Prezentacje oraz dyskusja z udziałem publiczności i zaproszonych gości

20.30 | Kino KOSMOS

After Party „Nie z Tej Ziemi”

26 PAŹDZIERNIKA | SOBOTA

11.00 | Zbiórka: Centrum KOSMOS

Westivalowe spacery Przemka Głowy

11.00 | KOSMOS Dziedziniec

Westivalowe warsztaty dla dzieci

11.00 – 18.00 | Centrum KOSMOS

Wystawa „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”

11.00 – 18.00 | Kino KOSMOS

Księgarnia Westivalu

17.30 | Kino KOSMOS

ESTETYKA MIASTA - NOWE TRENDY W CHAOSIE

– Metamorfozy miejskie – socjologia designu

O nowej dyscyplinie badawczej: socjologii designum w kontekście jej znaczenia dla przemian w mieście, opowie Olga Chomska, pracownik naukowy Akademii Sztuki w Szczecinie

– Dyskusja z udziałem publiczności oraz zaproszonych gości

20.00 | Kino KOSMOS

After Party „Nie z Tej Ziemi”

27 PAŹDZIERNIKA | NIEDZIELA

11.00 – 15.00 | Centrum KOSMOS

Wystawa „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”

11.00 – 18.00 | Kino KOSMOS

Księgarnia Westivalu

11.00 | Zbiórka: Centrum KOSMOS

Westivalowe spacery Przemka Głowy

11.00 | KOSMOS Dziedziniec

Westivalowe warsztaty dla dzieci