Jeśli kogoś zaciekawiły masywne budynki wybudowane wokół starego Dąbia, to zada sobie pytanie, kto i kiedy je wybudował. Z wyglądu przypominają stare niemieckie koszary. I tym właśnie one były.
Do roku 1939 Dąbie było samodzielnym miastem, lecz mimo to spełniało bardzo ważną rolę dla obronności Szczecina. Po zwycięstwie nad wojskami napoleońskimi Prusy zaczęły umacniać swoją pozycję militarną. Dlatego w latach 20 – tych XIX wieku Mistrz wałowy wraz z dziesięcioma żołnierzami przystąpił do naprawy umocnień ziemnych wokół miasteczka.
W połowie XIX wieku przez krótki okres czasu przebywały tu Regiment kawalerii i dwie kompanie kolejowe. Od 1872 roku na stałe osiadły tu trzy kompanie batalionu kolejowego. Zajęły one różne pomieszczenia na terenie miasta oraz kasyno i mieszkanie oficerskie w ówczesnym hotelu „Karow”.
Wzrost potęgi militarnej zjednoczonych Niemiec wymusił budowę kompleksu koszarowego w Dąbiu. Powstał on przy dzisiejszej ul. Koszarowej i nad Płonią. Wybudowano tu dwa budynki koszarowe, stajnie, latryny i toalety. Nad samą rzeką znajdowała się pralnia. Dom komendanta garnizonu znajdował się przy skrzyżowaniu ul. Gierczak z Koszarową. W latach 20 – tych XX wieku wytyczono dzisiejszą ulicę Dziennikarską, która przedzieliła teren wojskowy na dwie części. Koszary w centrum Dąbia nie przetrwały zniszczeń podczas drugiej wojny światowej poza jednym budynkiem przy ul. Mierniczej, w którym mieści się szkoła podstawowa.
Port, strzelnica i żandarmeria
W 1915 roku oddano do użytku Neue Kasernen przy dzisiejszej ul. Portowej. Obiekt ten zajął 38 pułk artylerii polowej, a dokładniej jego jednostki zapasowej, bowiem sam pułk walczył na froncie wschodnim. Po drugiej wojnie światowej przez krótki okres czasu stacjonował tu batalion wojsk bezpieczeństwa NKWD. Mimo, że dziś obiekty te należą do szkoły, są dobrze zachowane. Oprócz dawnego sztabu i koszarowców zachowały się stajnie z wozownią i park artyleryjski.
Do wojska należały też koszary przy obecnej ul. Przestrzennej, gdzie w 1897 roku wybudowano koszary „Portowe”. Otoczone one zostały wysokim murem, który miał ochraniać niewysoki budynek koszarowy, stajnie, ujeżdżalnie i ogród warzywny. Szkolili się tutaj piloci Luftwaffe. Później działał tu batalion WOP Szczecin, który w 1990 roku został rozformowany. Placówką kontrolną portu była strażnica Czajki. Dziś dwa budynki zajmują mieszkania, pozostałe trzy niszczeją.
Ważne znaczenie dla wojska miała też wybudowana w 1846 roku linia kolejowa do Stargardu. Przy obecnej ul. Pomorskiej i Letniej wybudowano domy oficerskie, dom strzelecki i budynek koszarowy. Na dużym placu po lewej stronie, patrząc od strony przejazdu kolejowego, mieściła się strzelnica, cmentarz oraz obóz jeniecki. Do obiektu wojskowego doprowadzono bocznicę kolejową. Tor, który zachował się do dziś, na teren jednostki wkraczał przez bramę przy dzisiejszej ul. Miłej.
W latach 30 – tych XX wieku również i w tym rejonie Dąbie powstały obiekty wojskowe. W dwóch budynkach koszarowych przy ul. Słupskiej znajdowała się siedziba żandarmerii. W pobliżu powstały czterorodzinne domy kadry oficerskiej. W pobliskim lesie wojsko miało swoje obiekty sportowe. To właśnie z myślą o żołnierzach uruchomiono dzisiejszy przystanek kolejowy Szczecin Dąbie Osiedle.
Zobacz także:
Szczecińskie jednostki: Połączony zespół koszarowy
Szczecińskie jednostki: Poligon na peryferiach miasta
Szczecińskie jednostki: Zapomniana jednostka na obrzeżach
Szczecińskie jednostki: Kołobrzeskie Koszary na Ku Słońcu
Komentarze
1