Prawdziwa historia brawurowej ucieczki z niemieckiego obozu jenieckiego zaistniała w światowej popkulturze dzięki hollywoodzkiej produkcji z 1963 r. ze Stevem McQueenem w roli głównej („Wielka ucieczka”). Zupełnie jednak pominięto wówczas szczecińskie wątki. Pół wieku później nawiązał do nich Andrzej Fader, przygotowując fabularyzowany dokument „Wielka ucieczka na północ”. Teraz film szczecińskiego reżysera i scenarzysty można bezpłatnie obejrzeć w serwisie YouTube.

100 kilometrów od Szczecina (ówczesnego Stettina) z najbardziej strzeżonego obozu III Rzeszy ucieka 76 lotników RAF. Dwaj Norwedzy, porucznik Jens Muller i sierżant Per Bersgland, próbują wydostać się z terytorium wroga przez port w Szczecinie, gdzie szukają kontaktów ze szwedzkimi marynarzami. W mieście pojawia się również nawigator Paweł Tobolski z angielskim lotnikiem Hary Dayem.

Prezent dla wszystkich osób, które chciały zobaczyć film

To zalążek fabuły „Wielkiej ucieczki na północ”. Film miał premierę w 2014 r. Od tamtej pory był regularnie wyświetlany w różnych miejscach w Szczecinie, ale ostatnio zostało to poważnie utrudnione przez pandemię.

– Film zawsze pokazywany był w marcu, w rocznicę wydarzeń historycznych, w Muzeum Narodowym lub Kinie Zamek. Jednak z powodu ograniczeń związanych z pandemią, postanowiliśmy już puścić go własnym życiem do internetu. Zresztą od dawna mieliśmy takie prośby od osób, które już film widziały lub usłyszały o nim od znajomych. Zrobiliśmy więc prezent wszystkim osobom, które chciałyby go zobaczyć – mówi Andrzej Fader.

Do internetu trafiła reżyserska wersja filmu, która nieco różni się od tej prezentowanej wcześniej. Obraz został na nowo zmontowany, pojawiło się więcej materiałów archiwalnych (dokumenty i zdjęcia) i nowe grafiki, poprawione zostały efekty dźwiękowe.

Gratką dla miłośników historii miasta jest możliwość zobaczenia, jak w czasie wojny mogły wyglądać niektóre szczecińskie miejsca. Zobaczymy m.in. schron przy Dworcu Głównym, do którego bohaterowie schodzą w czasie bombardowań.

Można porozmawiać z reżyserem i to w wyjątkowej scenerii

Dziś w schronie zaaranżowane są Podziemne Trasy Szczecina, a jedna z wystaw na trasie wycieczek nawiązuje właśnie do „Wielkiej ucieczki na północ”. Jest tam m.in. filmowa scenografia i wystawa zdjęć z planów. W weekendy można tam porozmawiać o filmie z jego reżyserem i scenarzystą.

– W soboty i niedzielę zawsze jestem cały dzień na miejscu. Wszystkich zwiedzającym chętnie wprowadzam w historię związaną z filmem – mówi Andrzej Fader.

Podziemne Trasy Szczecina dostępne są dla indywidualnych zwiedzających od wtorku do niedzieli. W sobotę i w niedzielę od 11 do 17 (o 16 ostatnie wejście). W cenie biletu można przejść się trzema trasami z różnorodnymi wystawami: „II wojna światowa”, „Zimna wojna” i „Selfie z PRL-em”. Szczegółowe informacje na: https://schron.szczecin.pl/.