Rok 2020 r. okazał się być rokiem szczególnym, naznaczonym reorganizacją pracy we wszystkich sektorach gospodarki, a także w życiu codziennym każdego z nas. Zmiany, jakie zaszły od początku bieżącego roku stają się widoczne i odczuwalne w całym kraju. Pomorze Zachodnie jest dobrym przykładem efektywnego wykorzystania funduszy unijnych w podczas pandemii Covid-19. Poprosiliśmy o rozmowę Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego - Pana Olgierda Geblewicza, aby przedstawić informacje na temat tego, jakie obszary i instytucje uzyskały wsparcie województwa oraz na jakie zadania zostały przekierowane unijne fundusze.

Panie Marszałku, dziękujemy za przyjęcie zaproszenia do rozmowy. Zaczynając od konkretów, proszę powiedzieć, jaka kwota wsparcia pochodząca z funduszy europejskich została przeznaczona do wykorzystania w celu przeciwdziałania skutkom wywołanym przez pandemię Covid-19?

W marcu bieżącego roku nastała wyjątkowa sytuacja związana z wprowadzeniem restrykcji dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej, przechodzenia na tryb pracy zdalnej, zamykania szkół i przedszkoli, a co z tym idzie reorganizacja trybu życia każdego mieszkańca naszego regionu i kraju. Na szczeblu wojewódzkim musieliśmy zmierzyć się z wieloma wyzwaniami, spośród których priorytetem było przede wszystkim ratowanie miejsc pracy. Już w kwietniu 2020 r. na podstawie decyzji Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego podjęliśmy decyzję o przeznaczeniu na walkę z epidemią wirusa COVID-19 oraz łagodzenie jej negatywnego wpływu na gospodarkę ponad 124 mln zł pochodzących z Europejskiego Funduszu Społecznego oraz dodatkowo 14 mln zł unijnych środków zgromadzonych dzięki oszczędnościom powiatowych urzędów pracy, co łącznie stanowi aż 138 mln zł. Środki te pochodziły przede wszystkim z dwóch Programów Operacyjnych: 66 mln zł ze środków Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 oraz 72 mln zł z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020.

Wszyscy wiemy, że procedury przyznawania środków w ramach funduszy unijnych zajmują sporo czasu. Jak to możliwe, że w tak szybki sposób można było skorzystać z tych funduszy?

Jak powszechnie wiadomo, wyjątkowe sytuacje wymagają podjęcia wyjątkowych środków. Przekierowanie tak dużej sumy funduszy unijnych było możliwe przede wszystkim dzięki decyzji Komisji Europejskiej, która przyjęła ramy prawne zapewniające państwom członkowskim pewną elastyczność przewidzianą w przepisach dotyczących m. in. pomocy państwa, ram budżetowych, płynności w sektorze bankowym czy budżetu UE. Mechanizmy zawarte w zatwierdzonych programach unijnych miały na celu wsparcie gospodarki. Dzięki nim nie musieliśmy tej puli 138 mln zł rozliczać w sposób dotychczasowy, tzn. w długotrwałej procedurze sprawozdawczej tłumaczyć, dlaczego środki pierwotnie zarezerwowane na inny cel nie zostały wykorzystane, ale mogliśmy natychmiastowo przekierować je na te sektory, które wymagały szybkiej pomocy.

Jakie zatem projekty zostały objęte wsparciem i do jakiej grupy odbiorców były skierowane?

Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego – jako główny dysponent funduszy europejskich w regionie – starał się dotrzeć z pomocą do jak najszerszego kręgu odbiorców. Bezpośrednie wsparcie na Pomorzu Zachodnim uzyskali mikro-, mali i średni przedsiębiorcy (którzy uzyskali m. in. możliwość zrekompensowania części wynagrodzeń pracowników) oraz organizacje pozarządowe w drodze procedury organizowanej przez powiatowe urzędy pracy, a także w ramach grantów z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego. Środki trafiły także do szpitali oraz instytucji publicznych.

Które projekty zasługują za szczególną uwagę?

Szczególnie wyróżniłbym te projekty, których efekty będą bezpośrednio odczuwalne przez obywateli. Są to m. in. otwarcie pracowni wykonującej testy genetyczne wykrywające obecność koronawirusa w Specjalistycznym Zespole Gruźlicy i Chorób Płuc w Koszalinie (80% dofinansowania z funduszy UE), granty dla zespołów badawczych na tworzenie, testowanie i weryfikację rozwiązań mających na celu walkę ze skutkami pandemii COVID-19 w ramach projektu „Odpowiedzialny społecznie Proto_lab” (środki trafiły do Akademii Sztuki w Szczecinie, Uniwersytetu Szczecińskiego, Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego, Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego czy Politechniki Koszalińskiej), a także projekty na zakup m. in. środków ochrony osobistej i sprzętów oraz środków do utrzymania czystości i dezynfekcji dla podmiotów zaangażowanych w pełni w walkę z COVID-19, czyli podmiotów wykonujących działalność leczniczą, oddziałów Straży Pożarnej czy WOPR.

Czy są jeszcze podmioty, które mają szanse otrzymania wsparcia w celu zwalczania negatywnych skutków wywołanych przez pandemię?

Oczywiście, na przedsiębiorców czekają dotacje w ramach Zachodniopomorskiego Pakietu Antykryzysowego, a także liczne projekty rozwojowe, których wyszukiwarka dostępna jest na stronie www.funduszeeuropejskie.gov.pl. Wyróżnić trzeba jeszcze Program Społecznik, który wspiera rozwój aktywności społecznej i inicjatyw obywatelskich – pomoc trafia rocznie do tysięcy odbiorców w naszym regionie. Mam nadzieję, że wszyscy mieszkańcy Pomorza Zachodniego, którzy odczuli negatywne skutki pandemii, odnajdą adekwatną do swoich potrzeb pomoc publiczną.

 

Wywiad przeprowadziła Agata Szwed – Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct – Szczecin

Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct – Szczecin

Europe Direct to sieć informacyjna zarządzana przez Komisję Europejską. Działa ona na terenie wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym również na terenie Polski. Mieszkańcy Szczecina mogą korzystać z jej usług już od 2013 roku. Wszystkich zainteresowanych informacjami nt. UE, w tym informacjami o funduszach europejskich, programach wymiany międzynarodowej młodzieży, lekcjami europejskimi w szkołach, zapraszamy do współpracy. Kontakt: Pl. Kilińskiego 3, 71-414 Szczecin, tel. + 48 91 421 12 61, http://www.europedirect-szczecin.eu/, https://www.facebook.com/edszczecin.