Kilka tygodni temu nakładem wydawnictwa Księży Młyn Dom Wydawniczy w Łodzi ukazała się książka „Tramwaje w Polsce”. Zawierająca opisy wszystkich istniejących na terenie Polski sieci tramwajowych wraz z unikatowymi zdjęciami i szczegółowymi mapkami książka stanowi kompendium wiedzy z tej dziedziny i jest skierowana nie tylko do miłośników komunikacji.

Na 300 stronach w 39 rozdziałach 30 autorów opisuje historię poszczególnych sieci tramwajowych na terenie obecnej Polski, jak i na utraconych po II wojnie światowej Kresach Wschodnich. Jest to pierwsza tego typu książka opisująca historię tras oraz przedstawiająca plany rozbudowy.

W latach powojennych już cztery razy podchodzono do wydania takiej książki. Dotychczas ukazały się pozycje przedstawiające jedynie stan obecny, jak w wydanym w 2004 roku „Atlasie Tramwajów”, skupiającym się raczej na taborze tramwajowym. Pod koniec lat 60 – tych w Niemczech wydano podobną książkę przedstawiającą ówczesne sieci tramwajowe, w tym dziś już nieistniejące jak w Wałbrzychu czy Bielsku – Białej. Do tej pory wydano kilka książek opisujących pojedyncze miasta, jak Cieszyn, czy Słupsk, ale nigdy wszystkich razem w jednym wydawnictwie.

Tego pionierskiego przedsięwzięcia podjął się Księży Młyn Dom Wydawniczy w Łodzi. Powstała praca zbiorowa, która nie ma być wyczerpującą monografią komunikacji tramwajowej. Jeśli mowa jest o taborze kursującym w danym mieście, są jedynie podane krótkie wzmianki. Zdecydowany nacisk położono na rozwój sieci tramwajowej jako całości. Opisywane są wszystkie trasy, jakie kiedykolwiek wybudowano. Za to nie rozpisywano się nad losami poszczególnych linii podczas różnego rodzaju remontów.

Niepublikowane dotąd zdjęcia

Możemy przeczytać o tramwajach konnych, spalinowych, parowych i elektrycznych, które uruchamiano w różnych latach. Możemy przeczytać, że najdłużej tramwaj konny kursował w miejscowości Mrozy pod Warszawą i że linia ta została rok temu odbudowana. Opisano też historię Warszawskiej Kolei Dojazdowej, która powstała na tej samej zasadzie co linie tramwajów podmiejskich w aglomeracji łódzkiej, a na której kursowały wagony tramwajowe sprowadzone ze Szczecina.

Każdy z rozdziałów opatrzony jest datami uruchomienia lub likwidacji sieci, rodzaju środka napędu, ilości wagonów w okresie szczytowym, czy długości sieci. Oprócz tego zaznaczono przynależność państwową danego miasta w chwili uruchomienia sieci. Autorzy opatrzyli książkę swoimi aktualnymi zdjęciami uzupełnionymi historycznymi fotografiami, często wcześniej nigdzie nie publikowanymi.

O Szczecinie Czejarek

Do napisania historii tramwajów w Szczecinie poproszono Romana Czejarka, autora książek o przedwojennym Szczecinie, w tym „Szczecin przełomu wieków XIX i XX”. Autor opisuje historię powstania i rozwoju szczecińskiej sieci w ciekawy sposób dodając do suchych faktów różnego rodzaju ciekawostki wzbogacające wydawnictwo. Możemy dowiedzieć się na przykład o tramwaju, który kursował w porcie i w jaki sposób dostarczano do niego prąd elektryczny, skoro nie rozwieszono nad całą trasą sieci trakcyjnej.

Książka swoją oficjalną premierę miała w dniach 29 listopada – 1 grudnia na targach w Łodzi. W Szczecinie prezentacja odbyła się kilka dni później w księgarni „Zamkowa”. Od tego czasu jest dostępna w księgarniach „Zamkowa” i „Pod Gwiazdami” przy pl. Orła Białego. Można też ją zamawiać poprzez stronę wydawnictwa. http://www.ksiazkiokomunikacji.pl/oferta.php?groupid=6&idk=215