Rok 2020 powoli dobiega końca, a wraz z nim perspektywa budżetowa Unii Europejskiej na lata 2014-2020. Tak wykorzystano fundusze europejskie w województwie zachodniopomorskim. Co nas czeka w kolejnych latach?


Jak wyglądała perspektywa budżetowa w latach 2014-2020?

Na początek przypomnijmy, że w latach 2014-2020 Polska stała się największym beneficjentem funduszy unijnych. W ramach podziału wspólnych środków pochodzących z 28 wówczas państw członkowskich, nasz kraj otrzymał ze wszystkich najwięcej – aż 82,5 mld euro! Dla porównania, drugie w kolejności Włochy otrzymały nieco ponad 30 mld euro. Te 82,5 mld – czyli ok. 350 mld zł – zostało powierzone centralnym organom administracji rządowej oraz władzom samorządowym. Nieco ponad połowa tej kwoty (ok. 45 mld) trafiła do rozdysponowania w ramach 6 krajowych programów operacyjnych zarządzanych przez ministerstwo właściwe do spraw rozwoju regionalnego, a nieco ponad 31 mld trafiło do podziału w ramach 16 regionalnych programów zarządzanych przez urzędy marszałkowskie.

Dla województwa zachodniopomorskiego przeznaczono 1,6 mld euro, czyli ok. 6,7 mld zł! Dofinansowanie pojedynczego projektu z UE może wynieść nawet do 80kilku procent wartości całego przedsięwzięcia. Największe dofinansowania w naszym województwie w ramach programu regionalnego wynoszą nawet kilkadziesiąt mln zł. Dzięki funduszom europejskim na Pomorzu Zachodnim można było zrealizować szerokie spektrum działań w różnych sektorach gospodarki: przeprowadzono inwestycje w firmach, fundacjach, stowarzyszeniach czy jednostkach budżetowych (także na uczelniach), podniesiono poziom edukacji i aktywizacji młodzieży, osób starszych, bezrobotnych i niepełnosprawnych, doinwestowano infrastrukturę drogową oraz transport publiczny. Duży wkład włożono również w ochronę zdrowia, ochronę środowiska, cyfryzację społeczeństwa oraz w budowanie współpracy międzynarodowej.

Jakie projekty zasługują na szczególną uwagę?

Z pewnością spośród tysięcy różnych pomysłów zrealizowanych dzięki funduszom europejskim dla każdego najważniejszy będzie ten, który zrealizował sam lub był jego uczestnikiem. Najbardziej zauważalne dla mieszkańców naszego regionu będą: budowa sieci tras rowerowych Pomorza Zachodniego – Trasa Pojezierna i Trasa Nadmorska, „Syrenie Stawy” – centrum ochrony bioróżnorodności w Parku Leśnym Las Arkoński w Szczecinie, budowa węzła przesiadkowego i pętli autobusowej w Policach, zagospodarowanie lewego brzegu Odry Zachodniej w miejscowości Siadło Dolne (gmina Kołbaskowo), Inwestycje w zintegrowaną infrastrukturę związaną z transportem niskoemisyjnym na terenie Koszalina, Zintegrowane Centrum Przesiadkowe w Stargardzie, przebudowa drogi wojewódzkiej nr 102 na odcinku Łukęcin-Lędzin, budowa Regionalnej Infrastruktury Informacji Przestrzennej Województwa Zachodniopomorskiego.

Warto mieć na uwadze, że dofinansowanie unijne odbywa się nie tylko w drodze realizacji krajowych i regionalnych programów, ale także w postaci funduszy niebędącymi funduszami strukturalnymi oraz w formie kredytów i pożyczek. Dla przykładu, Port Szczecin-Świnoujście od lat jest beneficjentem unijnych środków, a we wrześniu br. otrzymał zgodę Komisji Europejskiej na inwestycję wartą ponad 52,5 mln euro w ramach Funduszu Spójności na poszerzenie i pogłębienie kanału Dębickiego. Również we wrześniu br. zapadła decyzja o udzieleniu Szczecińskiemu Towarzystwu Budownictwa Społecznego (STBS) Towarzystwu Budownictwa Społecznego Prawobrzeże (TBSP) kredytu z Europejskiego Banku Inwestycyjnego na sfinansowanie miejskiego planu rozwoju sektora taniego mieszkalnictwa oraz związaną z tym rewitalizację. STBS otrzyma ok. 13,7 mln euro, a TBSP ok. 6,1 mln euro, co daje łącznie kwotę blisko 85 mln zł! Środki mają być przeznaczone na rewitalizację Śródmieścia i Starego Dąbia, a także na budowę 169 nowych i modernizację 81 starych mieszkań. Duży nacisk zostanie postawiony na budownictwo energooszczędne z planowaniem zielonej infrastruktury.

Plan odbudowy Europy – fundusze w latach 2021-2027

Nowa perspektywa finansowa na lata 2021-2027 opiewa na blisko 1,85 bln euro, z czego budżet wynosi ok. 1 bln euro, a 750 mld euro zostanie rozdysponowana w ramach nowego planu odbudowy Europy. Koncepcja programu Next Generation EU przewiduje podział tych 750 bln euro na 390 mld euro grantów i 360 mld euro pożyczek. Po raz pierwszy w historii UE mamy zatem rozszerzenie dofinansowania państw członkowskich nie tylko w postaci bezzwrotnych dotacji ze wspólnego budżetu, ale także w postaci pożyczek. Po szczycie Rady Europejskiej, który odbył się w lipcu br, okazuje się, że Polska ponownie stanie się jednym z największych beneficjentów unijnych funduszy. Dostaniemy prawdopodobnie ok. 139 mld euro w bezpośrednich dotacjach oraz ok. 34 mld euro pożyczek, co daje łącznie kwotę blisko 750 mld zł! Podobnie jak w poprzednich latach środki te zostaną rozdysponowane na poziomie centralnym oraz regionalnym. Tak duże kwoty dają także duże nadzieje na to, że wszyscy, którzy zostali dotknięci negatywnymi skutkami kryzysów ostatnich lat, a także ci, którzy mają pomysły na nowe inwestycje, będą mogli odnaleźć pomoc publiczną do nich skierowaną.

Dotychczas w ramach wszystkich funduszy unijnych od 2004 r. Pomorze Zachodnie zrealizowało tysiące projektów o łącznej wartości ponad 63 mld zł, z czego dofinansowanie z UE wyniosło blisko 35 mld zł. Drzwi do skorzystania z europejskich funduszy nadal są otwarte – wszystkim zainteresowanym (mikro, małym, średnim i dużym przedsiębiorstwom, osobom fizycznym, samorządom, organizacjom) polecamy stronę https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/wyszukiwarka/, na której można znaleźć adekwatne dla siebie oferty wsparcia płynącego ze strony UE. Głównym dysponentem funduszy unijnych na Pomorzu Zachodnim jest Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego. Zainteresowanych zachęcamy także do kontaktu z Głównym Punktem Informacyjnym Funduszy Europejskich - infolinia: 800 345 534, e-mail: gpi@wzp.pl, ul. Kuśnierska 12B (wejście od ul. Grodzkiej), 70-536 Szczecin.

 

Autor: Agata Szwed – Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct – Szczecin

Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct – Szczecin

Europe Direct to sieć informacyjna zarządzana przez Komisję Europejską. Działa ona na terenie wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym również na terenie Polski. Mieszkańcy Szczecina mogą korzystać z jej usług już od 2013 roku. Wszystkich zainteresowanych informacjami nt. UE, w tym informacjami o funduszach europejskich, programach wymiany międzynarodowej młodzieży, lekcjami europejskimi w szkołach, zapraszamy do współpracy.

Kontakt: pl. Kilińskiego 3, 71-414 Szczecin, tel. + 48 91 421 12 61, http://www.europedirect-szczecin.eu/, https://www.facebook.com/edszczecin.