Zakazić się koronawirusem mogło 4 razy więcej osób niż pokazują statystyki

W ramach „Zachodniopomorskiego Programu Monitorowania i Prewencji Epidemii Coronawirusa SARS-COV-2 i Choroby COViD-19” przebadano od listopada do kwietnia 56 086 osób. W szpitalach w Szczecinie (Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony i Szpital Zdroje), Koszalinie (Szpital Wojewódzki oraz Specjalistyczny Zespół Gruźlicy i Chorób Płuc), w szpitalu w Gryficach, a także w mobilnych punktach wyjazdowych m.in. w Myśliborzu, Barlinku, Łobzie, Gryfinie, Pyrzycach czy Kołobrzegu.

Naukowa wiedza potrzebna w walce z koronawirusem

– Ten program był dla nas ogromnym wyzwaniem – przypadł na drugą i trzecia falę pandemii, a my jako największy szpital w regionie i zarazem jeden z największych w Polsce dedykowany pacjentom z COVID-19, byliśmy na pierwszej linii frontu. Ale właśnie dlatego, że wiemy jak trudna jest walka z Covidem, tym bardziej zdawaliśmy sobie sprawę, jak ważna jest naukowa wiedza na temat rozprzestrzeniania się koronawirusa, nabywania odporności… i dlatego to wyzwanie podjęliśmy. Bardzo dziękujemy szpitalom – partnerom, którzy wzięli udział w projekcie, razem z nami realizowali te badania, szczególnie w tym trudnym dla wszystkich czasie – podkreśla Małgorzata Szelągiewicz, zastępca dyrektora ds. ekonomicznych SPWSZ w Szczecinie.

Bezpłatne badanie przesiewowe objęło kobiety w wieku od 18 do 59 lat oraz mężczyzn od 18. do 64. roku życia. W pierwszym etapie pobrano od nich krew, co pozwoliło oznaczyć obecność przeciwciał (tzw. wczesnych IgM oraz późnych IgG). W drugim etapie, osobom z wykrytymi przeciwciałami wykonano wymaz (badanie molekularne), by sprawdzić czy to aktywne zakażenie czy ślad po wcześniejszym kontakcie z koronawirusem.

„Na 1 wykryte zakażenie - przypadają 3 niewykryte”

Testy serologiczne wykazały u 34% osób przeciwciała IgG (tzw. późne) związane z odpornością na SARS-COV-2. U 3,5% osób z przeciwciałami wykryto aktywne zakażenie koronawirusem. Stanowiło to 1,4% przebadanej grupy.

– Program jest unikatowy w skali ilościowej, to bardzo duża liczba badań, która dość dokładnie odzwierciedla epidemiologię wirusa SARS-OV-2. Widzimy, ze 30% osób badanych posiada przeciwciała tzw. „późne” (ochronne). Liczba ta wskazuje również na niedoszacowanie pomiędzy liczbą przypadków wykrywanych, a liczbą przypadków, którą widzimy w serologii. Dokładnie dane te pokazują, że ogólna liczba przypadków z potwierdzonym zakażeniem SARS-COV-2 jest prawdopodobnie 4- krotnie niższa (czyli na 1 wykryte zakażenie - przypadają 3 niewykryte). Dodatkowo, widzimy wyraźną dynamikę przyrostu przeciwciał tzw. „późnych” w czasie - czyli w okresie najgorętszym pandemii, podczas drugiej i trzeciej fali – miesięczny przyrost liczby osób mających kontakt z COVID-19 to 5% – tłumaczy prof. Miłosz Parczewski, lekarz naczelny ds. COVID-19, SPWSZ w Szczecinie.

„To może świadczyć o tym, że te osoby są narażone bardziej i zakażają innych”

Program badań miał m.in. określić, jaki procent populacji naszego regionu przebył zakażenie i jaki jest aktualny status odporności populacyjnej. Pozwolił również wyciągnąć wnioski, które pomogą w walce z pandemią.

– Ciekawym wynikiem, który pojawił się w trakcie projektu była także, istotnie wyższa częstość występowania przeciwciał tzw. „późnych”, w grupie osób poniżej 20. roku życia. To może świadczyć o tym, że te osoby są narażone bardziej i zakażają innych – trzeba więc skupić się na szczepieniu właśnie tej grupy osób, by to w niej było jak najmniej aktywnych zakażeń – mówi prof. Parczewski. – Dodatkowo – wbrew pozorom – w miastach powyżej 100 tysięcy mieszkańców – jak Szczecin czy Koszalin – liczba osób z przeciwciałami była mniejsza, niż w małych miejscowościach i na wsiach – i to była istotna różnica. Tutaj być może jest to efekt bliskiego grupowania się ludzi w mniejszych miejscowościach, tego wyniku się nie spodziewałem.

Program badań kosztował ponad 15 mln zł. Został sfinansowany z unijnych środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Społecznego będącego w dyspozycji Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Szczecinie.