Gdzie i kiedy?
piątek, 3 listopada 2023, 19:00
Za ile?
20-40 zł
To będzie prawdziwa muzyczna podróż w czasie. Filharmonia zaprasza na niecodzienny wieczór z przepiękną średniowieczną muzyką Pomorza, w tym także Pomorza Zachodniego oraz basenu Morza Bałtyckiego, którą w złotej sali wykona znakomity, szwajcarski zespół Ensemble Peregrina, specjalizujący się w interpretacjach muzyki sprzed blisko siedmiu stuleci.

Jedną z części programu tego wyjątkowego koncertu stanowią utwory dotyczące chrystianizacji Pomorza i koncentrujące się na postaci świętego Ottona z Bambergu. Usłyszą Państwo kompozycje zachowane w XV-wiecznym Mszale stargardzkim – opowiadające losy „apostoła Pomorza” – sekwencję Gratulare sponsa Christi oraz wirtuozowskie Alleluia Filii Syon. W programie wieczoru znalazły się również maryjne pieśni z XV-wiecznego kancjonału z kościoła mariackiego w Gdańsku (jak chociażby unikalne bożonarodzeniowe Cantio Verbum bonum) oraz z rękopisów przechowywanych archiwach w Rostocku, Stralsundzie, Lubece czy Kilonii.

Unikalny repertuar polifoniczny reprezentują kompozycje z północnoniemieckich klasztorów żeńskich. Usłyszą Państwo ponadto poruszające lamenty minnesingera Rumelanta z Saksonii, poświęcone pomorskim książętom – szczecińskiemu Barnimowi I (Ir edlen herren ritter) i Gunzelinowi III ze Schwerinu (Niht wol ich sin vergessen mak).

Szczególnym punktem koncertu będą niezwykłe rekonstrukcje XIV i XV – wiecznych wiecznych utworów do niedawna przechowywanych w szczecińskich bibliotekach (jak chociażby najstarsza szczecińska pieśń Lobet sol man, która zabrzmi po raz pierwszy od 700 lat!) lub kopiowanych z rękopisów z pobliskich klasztorów. Przykładem są tu przeznaczone do dramatycznej realizacji w Wielki Piątek fragmenty maryjnego lamentu z Bordesholm (Bordesholmer Marienklage). Przejmujący tekst i nie mniej przejmujące melodie tego XV-wiecznego dramatu liturgicznego musiały być dość dobrze znane na średniowiecznym Pomorzu, bowiem komentarze na kartach niemieckiego rękopisu sugerują, że prawdopodobnie został on skopiowany w 1476 roku z innego rękopisu, pochodzącego ze świetnego niegdyś klasztoru augustiańskiego w Jasienicy koło Szczecina.

W tak bardzo pomorskim programie koncertu nie mogło zabraknąć pieśni Wizlava, być może tożsamego z tajemniczym księciem Rugii na przełomie XIII i XIV wieku, które zabrzmią również w wersjach instrumentalnych.

A wszystko to w wykonaniu znakomitych specjalistów od muzyki średniowiecznej – Ensemble Peregrina. Zespół powstał w Bazylei w 1997 roku z inicjatywy polskiej śpiewaczki i muzykolożki – Agnieszki Budzińskiej-Bennett. W głównym spektrum zainteresowań zespołu znajdują się wczesne polifonie i monofoniczne repertuary szkoły Notre Dame oraz akwitańska nova cantica. Koncerty Ensemble Peregrina charakteryzują się starannym doborem tematów i utworów, których osią są wzajemne powiązania tekstowe i muzyczne. Co ważne, zespół zdobył szybko światowe uznanie, ponieważ prezentowane przez muzyków interpretacje i styl zawsze powstają w oparciu o oryginalne materiały źródłowe i traktaty, a także najnowsze badania muzykologiczne i historyczne. Od początku istnienia, zespół stara się jak najbardziej zbliżyć do wykonania przekazanego w źródłach, nie rezygnując jednocześnie z wyważonego i pięknego wykonania wokalnego.

Koncert, który zabierze Państwa do średniowiecznego Pomorza jest elementem jest częścią cyklu koncertów zespołu zatytułowanego Mare Balticum. Stawia on sobie za cel zaprezentowanie średniowiecznego muzycznego dziedzictwa regionu Morza Bałtyckiego z wieków XII-XIV. Składają się nań cztery różne programy, których stworzenie poprzedzone zostało czasochłonnymi przygotowaniami muzykologicznymi, filologicznymi, paleograficznymi i instrumentoznawczymi. Każda z kolejnych odsłon projektu podkreśla lokalny charakter danego obszaru Morza Bałtyckiego, jego historyczno-kulturową odrębność, prezentuje postaci lokalnych władców i świętych oraz chrześcijańskie korzenie poszczególnych krajów.

Poszczególne programy zaprezentują lokalną twórczość poetycką średniowiecznej Danii, Szwecji, Finlandii, Niemiec oraz Polski, różnorodne repertuary muzyczne tych krajów oraz odmienne instrumentarium. Całościowy projekt ma natomiast za zadanie zaprezentować niezwykle silne polityczno-kulturowe związki między poszczególnymi krajami średniowiecznego Balticum i ich losy na przestrzeni wieków XII-XV odzwierciedlone w sztuce.