Jak 100 lat temu wyglądali górale? Co się działo podczas budowy Gdyni? Czym zachwycała przedwojenna Warszawa? Na te pytania znajdziemy odpowiedź w niezwykłym filmie „Szkice z Polski”, jednym z najciekawszych i unikatowych obrazów życia w Polsce przed II wojną światową.

Już w najbliższą niedzielę, 16 kwietnia, Dom Kultury Krzemień zaprasza na niezwykłe wydarzenie – seans filmu „Szkice z Polski” z muzyką na żywo graną przez Liliannę Kostrzewę. Projekcję poprzedzi specjalne wprowadzenie Krzysztofa Spóra, dziennikarza i promotora kultury filmowej.

– Mamy nadzieję, że szczecinianie dadzą się nam zabrać w tę niesamowitą wyprawę – mówi Spór.

Taka Polska na filmie to unikat

„Szkice z Polski” to archiwalne filmowe zapisy podróży po naszym kraju belgijskiego prawnika i handlowca Maurice'a Bekaerta, którą odbył krótko po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Taśmy z filmami zostały odkryte w belgijskich archiwach i przywrócone pamięci przez polskich specjalistów z Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego.

– Obrazów polskiej przedwojennej rzeczywistości nie ma zbyt wiele – podkreśla Spór. „Szkice z Polski” zabiorą nas do świata sprzed 1939 roku, m.in. do Warszawy, Poznania i na Podhale. – Bekaert obserwował chociażby budowę Gdyni, co dla nas jest bezcennym świadectwem naszej historii. Widział przedwojenną Warszawę i budynki, których dziś już nie ma. To np. słynna cerkiew prawosławna, która stała w centrum stolicy. I on ją uchwycił. Bardzo ciekawie jest też spojrzeć na ludzi tamtego okresu i zobaczyć, jak wyglądało ich życie.

– Zapewne na początku te zapiski filmowe miały być dla niego. Ale Polskę odwiedzał kilkukrotnie, za każdy razem prawdopodobnie odkrywał – choć tego już nigdy się nie dowiemy – coś nowego – przyznaje Spór. – Potem jeździł po całym świecie i na swoich odczytach opowiadał o tych miejscach, którymi się zachwycał. Ten zachwyt obcokrajowca Polską w tym filmie widać. I za to, byśmy dziś powiedzieli, że promował Polskę, został nagrodzony w latach 30. najważniejszym odznaczeniem państwowym dla cywila.

Zachwyci nie tylko miłośników historii, ale i entuzjastów kinematografii. „Widzowie domagali się większego pokazu”

„Szkice z Polski” to z pewnością niezwykle cenna pozycja dla historyków i badaczy, ale film chwyci za serce także ludzi zakochanych w kinie.

– Choć mamy zapisy kronik z tamtego okresu, to one nie dorównują temu, co zrobił Maurice, który miał wielki talent filmowy. Dzięki temu „Szkice z Polski” są niezwykle ciekawe. On swoją umiejętnością pokazywania rzeczywistości spowodował, że to po prostu się przyjemnie ogląda – zaznacza Spór.

Niedzielny pokaz w Krzemieniu może być jedyną okazją w najbliższym czasie, by to wybitne dzieło obejrzeć.

– Chciałbym, żeby film odwiedził bardzo wiele miejsc, ale filmy nieme grane z muzyką na żywo nie mają łatwo. Ten film nie będzie do nas za często wracał, bardzo wiele zależy od zainteresowania. Premiera w listopadzie w Kinie Zamek cieszyła się ogromnym zainteresowaniem. Widzowie domagali się większego pokazu, więc skonstruowaliśmy ten projekt i możliwość obejrzenia filmu w Krzemieniu. Na razie jednak nie planujemy żadnego innego seansu, ale będziemy składać propozycje innym ośrodkom kulturalnym z naszego regionu – podkreśla Spór.

By poczuć się jak w kinie lat 20. „To doświadczenie jedyne w swoim rodzaju”

Nie tylko wyjątkowy będzie film, ale i sposób, w jaki zostanie zaprezentowany.

– Rzadko spotyka się takie seanse, a każdy, kto brał udział w pokazie filmu z muzyką na żywo, wie, że zyskuje on na wartości. To doświadczenie jedyne w swoim rodzaju. Przenosimy się trochę w czasie, bo zazwyczaj są to filmy nieme – zauważa Spór.

Autorka oprawy muzycznej, Lilianna Kostrzewa, stara się, by muzyka odpowiadała obrazowi, a jednocześnie by miała taperski charakter seansu, jak w kinach latach 20. ubiegłego wieku. – Niby jest to improwizowane, ale Lilianna Kostrzewa ma to ciekawie rozpisane i wie, w którym momentach ma zabrzmieć odpowiednia muzyka. Ale co film niemy z muzyką na żywo, to inne podejście i można tutaj bardzo dużo ciekawych rzeczy odnaleźć.

Na wyjątkowy pokaz można wybrać się w najbliższą niedzielę, 16 kwietnia, o godz. 17:00 do Domu Kultury Krzemień. Bilety w przedsprzedaży w cenie 25 zł są dostępne na stronie: https://bilety.fm/pl/film/8398-szkice-z-polski-wydarzenie-filmowo-muzyczne-dom-kultury-krzemien-szczecin.html.