Dzięki specjalnym goglom rozszerzonej rzeczywistości chirurg widzi hologram z trójwymiarową rekonstrukcję naczyń pacjenta, dzięki czemu z dużą precyzją wewnątrznaczyniowo wszczepia stent-graft na tętniaka aorty brzusznej. Tak wyglądała nowatorska operacja przeprowadzona przez szczecińskich chirurgów naczyniowych z Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 2 PUM na Pomorzanach. .Operowany pacjent czuje się dobrze i jest już w domu.

Podobne operacje bez konieczności „otwierania” pacjenta przeprowadzane są już od dawna. Do tej pory jednak chirurgom w „nawigacji” i manipulowaniu narzędziami pomagał tylko dwuwymiarowy obraz siatki naczyniowej pacjenta wyświetlany na monitorze. Nie oddaje on w pełni złożoności geometrii naczyń i tętniaka. To sprawiało, że wprowadzanie prowadników, cewników oraz stentów czy stent-graftów było często trudne i czasochłonne.

foto: Zrzut ekranu widocznego przez gogle Microsoft Hololens

Hologram i gesty w powietrzu

Wszystkie te czynności są o wiele łatwiejsze, gdy korzysta się z obrazu trójwymiarowego. Tak jak podczas nowatorskiej operacji przeprowadzonej na Pomorzach. Chirurg korzystał z gogli rozszerzonej rzeczywistości, które wykorzystywane są np. w najnowszych grach. Za ich pomocą świat rzeczywisty łączony jest z obrazem generowanym komputerowo.

W tym przypadku, chirurg odwracając się we wcześniej wybrane miejsce, widział hologram z trójwymiarowym modelem naczyń pacjenta, stworzonym na podstawie tomografii komputerowej. Dodatkowo, za pomocą specjalnych gestów i komend mógł obracać wyświetlany model i uzyskiwać jego przekroje. Nie było potrzeby, by dotykać jakiegokolwiek niejałowego sprzętu, więc gwarantowana była pełna sterylność.

- Lekarze prognozują, że rutynowe podejście trójwymiarowe usprawni przeprowadzanie operacji naczyniowych skracając ich czas, dawkę promieniowania i ilość podaży kontrastu. Operacje staną się bezpieczniejsze dla pacjentów – informuje Bogna Bartkiewicz, rzecznik prasowy SPSK nr 2.

foto: Profesor Gutowski nawiguje hologram Carnalife Holo

Współpraca chirurgów i informatyków

Pierwszy na świecie zabieg wszczepienia stent-graftu do tętniaka aorty brzusznej z wykorzystaniem rozszerzonej rzeczywistości odbył się 18 października 2018 w Klinice Chirurgii Naczyniowej, Ogólnej i Angiologii Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 2 PUM w Szczecinie. Operację przeprowadzili: prof. dr hab. n. med. Piotr Gutowski, lekarz kierujący Kliniką oraz dr n. med. Paweł Rynio.

Zabieg był możliwy dzięki goglom Microsoft Hololens i specjalnej aplikacji CarnaLife Holo, stworzonej przez polską firmę MedApp z Krakowa. Od strony informatycznej w operacji uczestniczył Jakub Kamiński i Jakub Serafin z firmy MedApp. Fachowców od IT wspomagał dr n. med. Arkadiusz Kazimierczak, chirurg naczyniowy z zespołu prof. Gutowskiego.

foto: Zrzut ekranu widocznego przez gogle Microsoft Hololens

Rozszerzona rzeczywistość daje nowe możliwości

Nowatorska technika operacji z wykorzystaniem rozszerzonej rzeczywistości ma być w Szczecinie rozwijana i dostosowana do praktycznych aspektów pracy chirurgów. Wspólnie z ekspertami z MedApp analizowane są potrzeby i konkretne przypadki, z jakimi mają do czynienia lekarze.

- W planach jest podpisanie listu intencyjnego, który określi działania dotyczące rozwoju i wspierania metody nawigacji śródoperacyjnej. Kolejnym przełomem będzie zintegrowanie hologramu z obrazem śródoperacyjnym uzyskiwanym podczas fluoroskopii tworząc tzw. fuzję. Pozwoli to na podanie pacjentowi mniejszej dawki kontrastu i promieniowania jonizującego - uważa dr n. med. Paweł Rynio, chirurg z Kliniki Chirurgii Naczyniowej, Ogólnej i Angiologii szpitala na Pomorzanach, który brał udział w operacji.