Kiedy naprawdę zakończyła się pierwsza wojna światowa? Jak w powojennych latach wyglądało codzienne życie Europejczyków? Czy w wydarzeniach sprzed stu lat można dostrzec podobieństwa do współczesnej sytuacji na świecie? Na te i inne pytania odpowiada wystawa plenerowa pt. „Po Wielkiej Wojnie. Nowa Europa 1918–1923”, którą od wczoraj można oglądać na placu Solidarności.

O ważnych wydarzeniach, ale i codziennym życiu

Ekspozycja „Po Wielkiej Wojnie. Nowa Europa 1918–1923” przygotowana przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność to ponad 200 ujętych w interaktywną formę materiałów archiwalnych. Znajdziemy na niej fotografie, dokumenty, filmy, mapy oraz indywidualne świadectwa pamięci. Ich bogaty wybór stanowi próbę całościowego spojrzenia na burzliwe początki dwudziestolecia międzywojennego i uświadamia niespotykaną skalę przemian, jakie zaszły w tym czasie w Europie.

– Chcemy pokazać, że konsekwencje niektórych zjawisk sprzed 100 lat odczuwamy do dziś. Poprzez zestawienie różnych interpretacji procesów, które rozegrały się w naszym regionie po Wielkiej Wojnie, możemy zaprezentować także odmienne wrażliwości poszczególnych narodów i różnorodność obrazów tego konfliktu utrwalonych w zbiorowej pamięci – mówi prof. Jan Rydel, koordynator strony polskiej w Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność.

– Wystawa opowiada zarówno o ważnych wydarzeniach i procesach, ale też codziennym życiu ludzi w powojennej rzeczywistości – sytuacji kobiet, przebiegu inflacji, odbudowie zniszczonych miejscowości – zdradza Magdalena Żelazowska z Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność. – W części poświęconej Polsce można poczytać m.in. o odzyskaniu przez nasz kraj niepodległości oraz bitwie warszawskiej z 1920 r.

Wystawa jest efektem ponad dwuletniej pracy licznego grona osób, w tym historyków pochodzących z 20 państw na całym świecie. Do grona tego należą m.in. prof. Andrzej Chwalba, prof. Robert Gerwath, prof. Barbara Kirshenblatt-Gimblett, prof. Jan Rydel, prof. Jay M. Winter, prof. Piotr Juszkiewicz. Kuratorzy wystawy to dr Bartosz Dziewanowski-Stefańczyk (ENRS) oraz dr Robert Żurek.

Wystawa od kilku już lat zachwyca mieszkańców Europy

Wystawa „Po Wielkiej Wojnie. Nowa Europa 1918–1923” prezentowana jest od pięciu lat w ramach międzynarodowego tournée. Odwiedziła dotąd dwadzieścia miast w trzynastu krajach: Pragę (Czechy), Sarajewo (Bośnia i Hercegowina), Bratysławę (Słowacja), Verdun (Francja), Berlin i Weimar (Niemcy), Wrocław, Kraków, Warszawę, Rijekę (Chorwacja), Poznań, Lublin, Wiedeń (Austria), Kowno i Wilno (Litwa), Tallinn (Estonia), Darmstadt (Niemcy), Dublin (Irlandia), Sybit (Rumunia) i Triest (Włochy).

– Ekspozycja spotkała się z dużym zainteresowaniem mieszkańców wszystkich tych miejsc. Oglądają ją przechodnie, uczniowie, nauczyciele, pracownicy lokalnych instytucji – wszyscy, którzy są zainteresowani historią i tożsamością europejską – zapewnia Magdalena Żelazowska z Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność. – Wystawa trafiła do Szczecina dzięki owocnej współpracy z Muzeum Narodowym w Szczecinie oraz Centrum Dialogu Przełomy. Z obiema instytucjami Europejska Sieć Pamięć i Solidarność miała okazję już współpracować przy wystawie „Między życiem a śmiercią. Historie pomocy w czasie Zagłady”. Po udanym wspólnym przedsięwzięciu zdecydowaliśmy się na kolejne – tym razem na wystawę plenerową.

Wystawę można oglądać na placu Solidarności przy Centrum Dialogu Przełomy od 4 kwietnia do 9 czerwca 2023. Uroczyste otwarcie zaplanowano na czwartek, 13 kwietnia, o godz. 14:00. Wezmą w nim udział: Rafał Rogulski (dyrektor Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność), Lech Karwowski (dyrektor Muzeum Narodowego w Szczecinie), Agnieszka Kuchcińska-Kurcz (kierowniczka Oddziału Centrum Dialogu Przełomy) oraz przedstawiciele lokalnych władz. Po wystawie zwiedzających oprowadzi Antoni Zakrzewski z Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność.