Krztusiec to poważna choroba zakaźna układu oddechowego, która może prowadzić do groźnych powikłań, zwłaszcza u małych dzieci i osób z obniżoną odpornością. Na szczęście istnieje skuteczna metoda ochrony w postaci szczepień ochronnych. Sprawdź, dlaczego warto się zaszczepić!

Czym jest krztusiec i jakie są jego objawy?

Krztusiec, inaczej nazywany kokluszem, to ostra choroba zakaźna, wywoływana przez bakterie Bordetella pertussis. Charakteryzuje się ona uporczywym, napadowym kaszlem, któremu często towarzyszą trudności z oddychaniem, wymioty oraz sinica. Choroba może mieć szczególnie ciężki przebieg u małych dzieci, zwłaszcza u niemowląt poniżej 6. miesiąca życia, które nie są jeszcze w pełni chronione przez szczepienia. Może wywoływać powikłania takie jak zapalenie płuc, bezdech, drgawki czy uszkodzenie mózgu.

Krztusiec jest chorobą zaraźliwą – ryzyko zakażenia osoby wrażliwej po kontakcie z chorym przekracza 80%. Zakażenie przenosi się drogą kropelkową podczas kaszlu i kichania, a także przez bezpośredni kontakt. 

Jak wygląda sytuacja epidemiologiczna krztuśca w Polsce?

Pomimo wprowadzenia obowiązkowych szczepień przeciw krztuścowi w ostatnich latach obserwuje się w Polsce wzrost liczby zachorowań na tę chorobę. O ile w latach 80. XX wieku zarejestrowano poniżej 500 przypadków rocznie, to w 2012 roku odnotowano aż 4684 zachorowania, w tym 1497 hospitalizacji.

Dane z kolejnych lat wskazują, że problem się utrzymuje – w 2015 roku zarejestrowano 4956 przypadków, a w 2016 roku aż 6856. Choć w 2018 i 2019 roku liczba zachorowań nieco spadła, wciąż jest ona znacznie wyższa niż w najlepszych okresach. Niepokojący jest również fakt, że coraz więcej zachorowań dotyczy osób dorosłych i nastolatków, którzy mogą stanowić źródło zakażenia dla najmłodszych dzieci. 

Jak działają szczepionki przeciw krztuścowi?

Szczepionki przeciw krztuścowi zawierają antygeny pałeczek Bordetella pertussis, które stymulują układ odpornościowy do wytwarzania przeciwciał. Istnieją dwa rodzaje szczepionek:

  1. Szczepionki z pełnokomórkowym składnikiem krztuścowym (DTwP) – zawierają całe, martwe komórki bakterii.
  2. Szczepionki z bezkomórkowym składnikiem krztuścowym (DTaP) – zawierają oczyszczone, wyodrębnione antygeny bakterii.

Szczepionki DTaP są lepiej tolerowane i powodują mniej niepożądanych odczynów poszczepiennych, ale ich ochrona utrzymuje się krócej – około 5–6 lat. Natomiast szczepionki DTwP dają ochronę na około 10–12 lat, ale częściej wywołują odczyny niepożądane.

Niezależnie od rodzaju szczepionki jej podanie stymuluje układ odpornościowy do produkcji przeciwciał, które chronią organizm przed zachorowaniem na krztusiec. Szczepienia są więc najskuteczniejszą metodą zapobiegania tej groźnej chorobie.

Zobacz także: https://www.luxmed.pl/dla-pacjenta/uslugi/szczepienia/szczepienia-przeciw-krztuscowi.

Jakie są zalety szczepień przeciw krztuścowi?

Główne korzyści wynikające ze szczepień przeciw krztuścowi to:

  1. Ochrona przed ciężkim przebiegiem choroby i poważnymi powikłaniami, szczególnie u małych dzieci.
  2. Zmniejszenie ryzyka przeniesienia zakażenia na inne osoby, zwłaszcza na niemowlęta.
  3. Utrzymanie odporności dzięki regularnym dawkom przypominającym.
  4. Ograniczenie częstości występowania zachorowań w populacji.
  5. Zapobieganie hospitalizacjom i zgonom związanym z krztuścem.

Szczepienia to nie tylko indywidualna ochrona, ale także element zbiorowej odpowiedzialności za zdrowie społeczności. Dzięki powszechnemu programowi szczepień udało się znacząco ograniczyć liczbę zachorowań na koklusz, jednak wciąż istnieje potrzeba dalszego wzmacniania odporności populacyjnej.