Dotąd niepublikowane projekty budowlane okraszone architektoniczną historią – w zabytkowych wnętrzach Willi Lentza swoje miejsce znalazła wystawa poświęcona dziedzictwu szczecińskiego Westendu. „W tych rezydencjach mieszkała arystokracja Szczecina, która nie zależała od pochodzenia, ale talentu i wykształcenia” – opowiada dr hab. Paweł Gut.

Wystawa „Dziedzictwo architektoniczne Szczecina 1.0 – Wille Łękna” to efekt współpracy pracowników Willi Lentza i archiwistów ze szczecińskiego oddziału Archiwum Państwowego. Ich wspólna praca została przelana na 26 plansz, dzięki którym mieszkańcy mogą poznać budowlane dzieje Westendu.

Inspirowany londyńskim i berlińskim Westendem

– W zasobach Archiwum Państwowego w Szczecinie znajdują się materiały, które ilustrują historię naszego miasta od dynastii Gryfitów po polski Szczecin. Wśród nich są dokumentacje budowlane, dzięki którym możemy poznać nie tylko losy willi z Łękna, ale także ich mieszkańców – mówi Krzysztof Kowalczyk, dyrektor Archiwum Państwowego w Szczecinie.

Szczeciński Westend został wybudowany na wzór odpowiedników z Londynu i Berlina. Pierwsze projekty dzielnicy wykonał w latach 60. XIX wieku miejski radca budowlany James Hobrecht. Jego plany przejął Johannes Quistorp, który wraz z kilkoma innymi inwestorami wykupił majątek Friedrichshof.

Na początku stawiano drewniane rezydencje, a z biegiem lat krajobraz Westendu wypełniały wille w stylu toskańskim, klasycystycznym, neorenesansowym, neobarokowym czy przypominające średniowieczne zamki.

Od rezydencji mieszkalnych po siedziby nazistowskiego reżimu

– Te wille należały do najbogatszych mieszczan. W latach 20. i 30. XX wieku część obiektów zmieniła swoje przeznaczenie. Owszem, były domy mieszkalne, ale niektóre z nich zaczęły pełnić inne funkcje. Jak na przykład narożna willa przy alei Wojska Polskiego i ulicy Mickiewicza, którą w 1931 roku kupił doktor Schallehn. Zaadoptował ją na placówkę medyczną. Piętro zajęła klinika położnicza dla 12 pacjentek. Z kolei na parterze było mieszkanie doktora i gabinet przyjęć – opowiada dr hab. Paweł Gut, który sprawuje opiekę merytoryczną nad wystawą.

Lokatorzy zmieniali się również przez dojście do władzy Hitlera i partii nazistowskiej. Część mieszkańców Westendu musiała uciekać przed prześladowaniami z racji poglądów lub pochodzenia żydowskiego, jak rodzina Manasse. Najczęściej swoje rezydencje sprzedawali za bezcen, a te trafiały do rąk nowej elity i władz Niemiec.

Zima z historią Westendu

Najnowsza ekspozycja w Willi Lentza zawiera najciekawsze i na co dzień niedostępne materiały, które znajdują się w zasobach Archiwum Państwowego w Szczecinie. Dzięki nim mieszkańcy mogą zobaczyć m.in. jak wyglądała druga willa Augusta Lentza oraz jak rezydencje bogatych mieszczan z biegiem lat zmieniały swoje funkcje.

Willa Lentza, przez całą zimę zaprasza mieszkańców do oglądania ekspozycji. Kuratorami wystawy są dr Radosław Pawlik i mgr Nina Jastrzemska. Opiekę merytoryczną sprawuje dr hab. Paweł Gut, a projekt graficzny przygotował Piotr Wardziukiewicz.