828 metrów mierzy najwyższa konstrukcja na świecie – wieżowiec Burdż Chalifa w Dubaju. Szczecińskim budowlom do takich rozmiarów daleko, ale możemy poszczycić się chociażby posiadaniem drugiego najwyższego kościoła w Polsce.

Różne źródła podają różne liczby dotyczące tych samych szczecińskich konstrukcji. Zależało nam żeby nasz ranking był jak najbardziej rzetelny, więc oparliśmy go na informacjach z jednego, bardzo pewnego źródła. To dane Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej dotyczące wysokości przeszkód lotniczych. W ich rejestrze znajdują się wszystkie konstrukcje mierzące powyżej 100 metrów. Wysokość podawana jest w stopach, przeliczyliśmy ją na metry.

 

1. Komin Wiskordu w Żydowcach - 250 metrów

To zdecydowanie najwyższa konstrukcją w Szczecinie W najbliższej okolicy nad kominem Wiskordu góruje co prawda maszt radiowo-telewizyjny stojący na wzgórzach Puszczy Bukowej (266 metrów), ale nie znajduje się on w granicach administracyjnych Szczecina, tylko przypisany jest do Kołowa.

Komin w Żydowcach pozostaje najbardziej spektakularną pamiątką po nieistniejącej od 2000 roku fabryce sztucznego jedwabiu i popularnych kaset magnetofonowych. Wiskord w latach świetności zatrudniał blisko 3 tysiące pracowników. Wielu mieszkańcom Szczecina kojarzy się przede wszystkim z jasnym dymem wydobywającym się z wysokich kominów i nieprzyjemnym, intensywnym zapachem, który sprawiał, że przejeżdżający w pobliżu kierowcy szybko zasuwali szyby.

Dziś komin w Żydowcach jest wykorzystywany jako nadajnik radiowy. Jest również domem dla sokoła wędrownego. Zamontowano tam nawet specjalną skrzynkę, gdzie składa jaja. Według danych Stowarzyszenia na Rzecz Dzikich Zwierząt „Sokół” w 2016 roku gniazdo na kominie opuściły 4 młode.

fot. fromair.tv

 

2. Komin ciepłowni przy ul. Dąbskiej - 122 metry.

Drugie miejsce dzieli olbrzymia przepaść od pierwszego. Komin stojący przy ul. Dąbskiej jest ponad dwukrotnie niższy od swojego odpowiednika w Żydowcach.

Ciepłownia jest zarządzana przez Szczecińską Energetykę Cieplną (SEC). Uruchomiana została w 1979 roku. Prawobrzeżne dzielnice coraz dynamiczniej się rozwijały i konieczne było stworzenie samodzielnego źródła ciepła wytwarzanego w tym rejonie. Opalana węglem ciepłownia stanowi główne źródło ciepłej wody dla mieszkańców Prawobrzeża. Jej komin w 2010 roku przeszedł remont.

U jego stóp w 2009 roku powstało boisko piłkarskie dla drużyny Kasta Majowe (obecnie występuje w A-klasowych rozgrywkach). Obiekt szybko dorobił się nazwy - „Komin Arena”.

 

3. Masz Radiowej Stacji Nadawczej Warszewo - 117 metrów

Tę Inwestycję na Wzgórzach Warszewskich uznano później za milowy krok dla rozwoju radia w Szczecinie. W 1949 roku zbudowano tam radiostację z nadajnikiem o mocy 50 kW umieszczonym na maszcie o wysokości 117 metrów. Dzięki temu fale radiowe mogły docierać do szerszego grona słuchaczy. Nowy nadajnik w teorii miał objąć swoim zasięgiem niemal całe ówczesne województwo szczecińskie, choć w praktyce nie było tak dobrze.

Inwestycja była na tyle istotna, że na otwarciu radiostacji nie zabrało partyjnych notabli z Warszawy, z ministrem kultury i sztuki Stefanem Dybowskim na czele. Jak opisuje dr Paweł Szulc, w książce „Zniewolony eter. Polskie Radio Szczecin w latach 1945-1989”, na inaugurację zaplanowano uroczystą audycję, podczas której popełniono wiele błędów. Zawiedli zestresowani technicy i ówczesny, niedoskonały sprzęt. W rezultacie pracownicy szczecińskiego radia jeszcze długo później musieli tłumaczyć się przed władzami partyjnymi.

Dziś RSN Warszewo nadal nadaje programy radiowe, a od pewnego czasu również programy telewizji cyfrowej.

fot. wikipedia.org

 

4. Biurowiec Pazim z masztem- 114 metrów

To najwyższy budynek w Szczecinie. 22-piętrowy drapacz chmur mierzy 83 metry, a wraz z masztem antenowym - 114 metrów. Wysokościowcowi, pieszczotliwie nazywanemu „termosem”, stuknęły niedawno 24 lata, a mimo to wciąż imponuje świeżym, nowoczesnym wyglądem. Gdy powstawał w latach 1990-92 miał być zalążkiem szczecińskiego Manhattanu. Realizacją planów sięgających jeszcze lat 70., według których w okolicach placu Rodła miały wyrosnąć drapacze chmur ze szkła i stali. Dziś już wiemy, że niewiele z tego wyszło.

Na najwyższym piętrze Pazimu działa Cafe 22. Kawiarnia stanowi jednocześnie najwyżej usytuowany punkt widokowy w Szczecinie (około 80 metrów).

fot. lantech

 

5. Suwnica ST3 Offshore na wyspie Gryfia – 112 metrów

Gdy suwnica była w kwietniu 2016 roku oddawana do użytku podawano, że liczy sobie 120 metrów wysokości. Jednak według danych Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej dotyczących wysokości przeszkód lotniczych, konstrukcja ma „tylko” 112 metrów.

Nową suwnicę widać niemal z każdego miejsca w Szczecinie. To najwyższa konstrukcja tego typu w Europie. Na wysokość 100 metrów potrafi podnieść ładunek o wadze do 1400 ton. Służy do ustawiania w pionie platform do morskich elektrowni wiatrowych, a później do załadunku ich na statek.

Budowa suwnicy przesądziła o demontażu dwóch innych wysokich konstrukcji w Szczecinie. Żeby olbrzymie elementy platform można było transportować drogą wodną, trzeba było zmienić przebieg napowietrznej linii elektroenergetycznej relacji Morzyczyn-Police. Puszczono ją pod dnem Odry. Dlatego zdemontowane zostały dwa duże słupy (126 metrów i 124 metry), które stały po obu stronach rzeki na wysokości Skolwina.

 

6. Bazylika archikatedralna św. Jakuba z iglicą - 110 metrów

Szczecińska katedra jest drugą najwyższą świątynią w Polsce. Zwieńczona krzyżem iglica sięga 110 metrów. To o 31 metrów mniej niż konstrukcja Bazyliki w Licheniu. Ostateczny kształt katedralna wieża uzyskała w 2008 roku. Wtedy można było obejrzeć efektowną operację osadzania na jej szczycie 12-tonowego hełmu. Użyto do tego 150-metrowego dźwigu.

Po ponad 60 latach szczecińska Bazylika wygląda prawie jak przed wojną. Prawie, bo wówczas wieża była jeszcze wyższa, mierzyła 119 metrów. Później jednak dywanowe naloty alianckie obróciły świątynie w pył, a jej ruiny jeszcze długo po wojnie straszyły szczecinian. Dopiero w 1972 roku rozpoczęto odbudowę, decydując się na pozostawienie tylko czterech 77-metrowych wieżyczek. Aby odzyskać dawną strzelistą formę, Katedra musiała poczekać do początków XXI wieku.

Na wysokości 56 metrów usytuowany jest taras widokowy, na który wjeżdża się windami

fot. airpixa.pl

 

7. Komin elektrociepłowni Pomorzany – 100 metrów

W przeszłości była tam nawet zdecydowanie wyższa konstrukcja tego typu (160 metrów), ale została rozebrana.

Przyszłość całego zakładu stanęła pod znakiem zapytania na przełomie 2014 i 2015 roku. Grupa PGE zastanawiała się, czy opłaca się jej dokonywać kosztownej modernizacji, dostosowującej wszystkie instalacje do wymogów unijnych dotyczących emisji zanieczyszczeń. Załoga obawiała się, że elektrownia zostanie zamknięta. Ostatecznie udało się wypracować porozumienie i co najmniej do 2020 roku „Pomorzany” nadal będą ogrzewać ponad połowę lewobrzeżnego Szczecina.

fot. Pkuczynski, wikipedia.org | GFDL

 

Poczekalnia. Hanza Tower (projekt) – co najmniej 95 metrów

Jeszcze nie tak dawno temu reklamowano ją, że Hanza Tower będzie najwyższym obiektem komercyjnym pomiędzy Berlinem a Trójmiastem. Mówiło się, że mierzyć będzie nawet 125 metrów. Jednak ostateczny projekt architektoniczny autorstwa pracowni Urbicon zakłada budowę 27 kondygnacji naziemnych i wysokość 95 metrów. Jeśli jednak na dachu umieszczony zostanie maszt telekomunikacyjny, bariera 100 metrów zostanie z pewnością przekroczona

W kwietniu 2017 roku budowa Hanza Tower została wznowiona po długim przestoju. Inwestorem jest JW Construction. W drapaczu chmur, kształtem przypominającym żagiel, znajdą się apartamenty, pomieszczenia biurowo-konferencyjne i lokale usługowe. Budynek przy al. Wyzwolenia 52 ma być gotowy w 2019 roku.

Wcześniej deweloper odrestaurował znajdujący się na sąsiedniej działce (zbieg ulic Wyzwolenia i Odzieżowej) budynek po dawnych zakładach odzieżowych Dana. Od końca listopada 2015 r. działa tam czterogwiazdkowy hotel.

Inne charakterystyczne budowle Szczecina (wysokość może się nieco różnić w zależności od źródła):

Komin elektrociepłowni Szczecin przy ulicy Gdańskiej - 99 metrów

Urząd Wojewódzki (Wieża z Marynarzem) - 86 metrów

Suwnica na pochylni Wulkan w dawnej Stoczni Szczecińskiej - 80 metrów

Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP w Dąbiu - 75 metrów

Wieża Rektoratu Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego - 68 metrów

Kościół pw. św. Stanisława Kostki na Grabowie - 66 metrów

Kościół Garnizonowy - 65 metrów

Biurowiec TVP - 65 metrów

Elewator Ewa - 64 metry

Wieżowiec Widok- 55 metrów

Wieża Dzwonów (Widokowa) Zamku Książąt Pomorsich (z iglicą) - 55 metrów

Gmach Muzeum Narodowego na Wałach - 54 metry

Wieża Węglowa na Pomorzanach – 44 metry

Maszt ze statku s/s Kapitan K. Maciejewicz (na razie zdemontowany) - 30 metrów

Wieża Bismarcka na Gocławiu – 25 metrów

Pomnik Czynu Polaków - 22,5 metra